Μόλις μαθεύτηκε ότι:
Μία εβδομάδα μετά τη δημοσίευση της έκθεσης της Greenpeace με θέμα «Κίνητρα για την εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινεί διαδικασία για παράβαση κατά της Ελλάδας, επειδή δεν κοινοποίησε το εθνικό πρόγραμμα ενεργειακής απόδοσης μέχρι τις 30 Ιουνίου 2007, όπως όφειλε σύμφωνα με τη σχετική Κοινοτική Οδηγία. Το «ολίσθημα» της χώρας μας έχει ιδιαίτερη βαρύτητα δεδομένου ότι η εξοικονόμηση ενέργειας, σε συνδυασμό με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) και την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, αποτελούν τη λύση στο πρόβλημα των κλιματικών αλλαγών.
Η Κοινοτική Οδηγία, την εφαρμογή της οποίας αγνοεί η Ελλάδα, αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας και ζητά από τα κράτη-μέλη να υποβάλουν εθνικές στρατηγικές για την επίτευξη του στόχου της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας κατά 9% μέχρι το τέλος του 2016 αλλά και λεπτομέρειες για τον τρόπο με τον οποίο θα συμμορφωθούν με μία σειρά άλλων διατάξεων της Οδηγίας.
Μακροπρόθεσμα, η Οδηγία αυτή θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο διάθεσης της ενέργειας στην αγορά, οδηγώντας σε μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας.
Επιπλέον μαθεύτηκε ότι:
Σε έκθεση που δημοσίευσε η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ) τον Ιούλιο, εκτιμά ότι τα αποθέματα πετρελαίου είναι άφθονα, αλλά η ικανότητά μας να τα αντλήσουμε αγγίζει τα όριά της.
Λίγο καιρό μετά την παραπάνω δημοσίευση της ΙΕΑ, το ολλανδικό Ίδρυμα Peak Oil εξέδωσε τη δική του εκδοχή, υποστηρίζοντας ότι η πετρελαϊκή βιομηχανία θα έχει αντλήσει πάνω από το ήμισυ των υπαρχόντων και αντλούμενων αποθεμάτων μεταξύ 2012 και 2017, ίσως και νωρίτερα.
Σε αυτά τα πλαίσια κινείται, το επιστημονικό ντοκιμαντέρ βρετανικής παραγωγής «Μία Αργή Αφύπνιση», που θα προβληθεί στις 9 Νοεμβρίου στη Βρετανία και περιγράφει με ζοφερά χρώματα την παγκόσμια ενεργειακή κρίση συμπεραίνοντας ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής του Δυτικού ανθρώπου δεν είναι βιώσιμος ενώ ο πλανήτης χρειάζεται κατεπειγόντως τολμηρούς πολιτικούς, έτοιμους να αποκαλύψουν την πικρή αλήθεια στους ψηφοφόρους και να διασφαλίσουν την κατά προτεραιότητα χρηματοδότηση των μελετών για τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας.
Και το εύλογο ερώτημα για την ήδη παραβατική Ελλάδα είναι μήπως απουσιάζει; Μήπως σύσσωμος ο Ελληνικός λαός με την κυβέρνησή του δεν κατοικεί πλέον στην Γη αλλά εκεί που αρκετοί θεωρούν οτι έχει έτσι και αλλιώς τις ρίζες του, στο μυστηριώδες άστρο του Σείριου;
Διοτι εάν συνεχίζουμε να ζούμε στη Γη
Πως είναι δυνατόν να αγνοούμε κεφαλαιώδεις κανόνες επιβίωσης σε πόλεις που συνεχίζουν να αναπτύσσονται με οικοδομικές και πολεοδομικές απαιτήσεις του περασμένου αιώνα, εντελώς ακατάλληλες δηλαδή για τις ανάγκες ανάπτυξης και λειτουργίας των σύγχρονων δομών της κοινωνίας μας.
Πως είναι δυνατόν να αγνοούμε την υπέρτατη ανάγκη ανάπτυξης, κατά προτεραιότητα, μέσων μεταφοράς σταθερής τροχιάς, υπέργεια ή υπόγεια και όχι επίγεια που καταστρέφουν και την τελευταία ικμάδα ζωής των πόλεών μας.
Πως είναι δυνατόν να δίνουμε προτεραιότητα στο ΙΧ και μετά να κατηγορούμε τους ιδιοκτήτες του για την «αλόγιστη» χρήση του αφού τα λοιπά μέσα μεταφοράς αδυνατούν στην πλειοψηφία τους να προσφέρουν έναν ολοκληρωμένο και ευχάριστο τρόπο μετακίνησης.
Πως είναι δυνατόν να οικοδομούμε κτίρια χαμηλά, διότι τα ψηλά «δημιουργούν» δυσανάλογη σχέση με τα μνημεία του Παρθενώνα..., λες και ζήτησε κανείς να ανεγερθούν ουρανοξύστες στην Πλάκα ή στην Διονυσίου Αρεοπαγίτου... Αδιαφορούν φαίνεται οι επικριτές της απελευθέρωσης καθ’ύψος οτι δεν είναι δυνατόν να σφάλουν τόσες πόλεις στον κόσμο... Αγνοούν επίσης οτι τα ψηλά κτίρια προσφέρουν οικονομίες κλίμακας, είναι ποιο οικολογικά διοτι αναλογικά είναι λιγότερο ενεργοβόρα ενω απελευθερώνουν ζωτικούς χώρους για την ανθρώπινη παρουσία στο έδαφος.
Πως είναι δυνατόν να οικοδομούμε κτίρια με υλικά που ελάχιστα διαφέρουν απο εκείνα πριν απο εξήντα και πλέον χρόνια ενω είναι βέβαιο οτι κοστίζουν περισσότερο και δεν εξασφαλίζουν υψηλότερη ποιότητα διαβίωσης:
Πως είναι δυνατόν η βιοκλιματική αντίληψη να είναι άγνωστη στο ευρύ κοινό ενω όσοι μηχανικοί έχουν εντρυφήσει στο θέμα το προσπερνούν με ανεξήγητη βιασύνη...;
Πως είναι δυνατόν να διαμορφώνεται πολιτική εναλλακτικών μορφών ενέργειας και το ΤΕΕ να βγαίνει με μανιφέστα ενάντια στις άδειες που δίνονται στους «πλουτοκράτες» ως δώρα εύκολου πλουτισμού. Δηλαδή, κατά την αντίληψη του ΤΕΕ, καλύτερα όλοι φτωχοί αν είναι ορισμένοι να γίνουν πολυ πλούσιοι...
Πως είναι δυνατόν η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) να εγκρίνει τις άδειες μονάδων εναλλακτικής παραγωγής ενέργειας με αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και κωλυσιεργίες αντι να ενισχύει την έγκρισή τους με κατεπείγουσες διαδικασίες όπως η διάθεση των χρημάτων υποστήριξης των πυρόπληκτων.
Πως είναι δυνατόν να κωφεύουμε στην εκμετάλλευση της ενέργειας απο τον θαλάσσιο κυματισμό όταν η συγκεκριμένη τεχνολογία είναι ώριμη εδώ και 30 χρόνια και θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα παροχής ενέργειας στα νησιά του Αιγαίου που ευτυχώς δεν στερούνται ανέμων.
Σε μια τέτοια συνεχή παραδοξότητα
Που είναι το ΤΕΕ που σε συνεργασία με το ΥΠΕΧΩΔΕ θα βοηθούσε στην εκπόνηση μοντέλων σύγχρονων κατοικιών χαμηλού κόστους κατασκευής, ενδεικνυόμενων για τις κλιματολογικές μας συνθήκες;
Που είναι η τυποποίηση των κατοικιών που ενω ισχύει σε όλες τις χώρες του κόσμου στην Ελλάδα απουσιάζει ως μιαρό στοιχείο χωρίς παρά ταύτα να συντηρείται μία ανώτερη αισθητική που περιέργως ίσχυε στις αρχές του 20 αιώνα ακόμα και για τις λαϊκές κατασκευές. Έτσι πετύχαμε να ζούμε στις ασχημότερες πόλεις της Ευρώπης.
Που είναι η ευαισθησία της νέας Κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας σε προτάσεις ολοκληρωμένων περιβαλλοντολογικών προγραμμάτων με προοπτική για τις πόλεις και τα χωριά σε κάθε έκφραση ζωής και φυσικής δραστηριότητας των κατοίκων τους.
Αντίθετα με το συνεχές αναμάσημα κενών περιεχομένου εκφράσεων και ευχολογίων για την χρησιμότητα του πρασίνου, την μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την ελάττωση ρυπογόνων δραστηριοτήτων στο έδαφος, δίνεται η ψευδαίσθηση ότι προοδεύουμε χωρίς όμως αυτό να γίνεται πραγματικά...
Η νέα Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας θα πρέπει σύσσωμη να παρακολουθήσει το ντοκιμαντέρ «Crude Awakening» που θα προβάλλεται στη Βρετανία απο τις 9 Νοεμβρίου.
Η «Αργή Αφύπνιση» στο τεράστιο πρόβλημα που θα προκαλέσει η εξάντληση των μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, θέτει «επί των τύπων των ήλων» την κάθε κυβερνητική πολιτική και προκαλεί σοκ σε όποιον αναλογίζεται το ελάχιστο του μεσολαβούντος χρόνου.
Είναι τόσο μικρό το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί ώστε ακόμα και αν θέλαμε να δημιουργήσουμε αντίστοιχης ισχύος συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν θα προλαβαίναμε.
Το ντοκιμαντέρ όμως της Αργής Αφύπνισης δεν στοχεύει απλά στο να μας ενημερώσει ή να μας σοκάρει αλλά και στο να μας πείσει ότι η μόνη μας ελπίδα θα έλθει απο την διαμόρφωση ενός διαφορετικού τρόπου ζωής, απο την αλλαγή δηλαδή της νοοτροπίας μας στο πως καταναναλώνουμε ενέργεια.
Ούτε λίγο ούτε πολύ πρόκειται για την γέννηση μιας νέας επαναστατικής διαδικασίας που θα κάνει τις πορείες προς τις προηγούμενες κοινωνικές επαναστάσεις της Γαλλίας και της Ρωσίας να ωχριούν σε ένταση επεισοδίων και αποτελεσμάτων.
Η κύρια διαφορά με τη νέα επανάσταση είναι οτι έχει γενικότερο χαρακτήρα και δεν πηγάζει απο κοινωνικές ελίτ. Είναι δηλαδή για πρώτη φορά μία γνήσια επανάσταση στο μοντέλο ζωής που διαμορφώσαμε τα τελευταία χρόνια μετά την βιομηχανική επανάσταση και τους πολέμους του 20 Αιώνα.
Η πηγή της ανάπτυξης και της ευμάρειας, ο υπερκαταναλωτισμός που πρακτικά συντηρεί την καπιταλιστική ανάπτυξη, για πρώτη φορά τίθεται στο στόχαστρο και διακυβεύεται η αξία του.
Εάν μέχρι τώρα ο υπερκαταναλωτισμός εξασφάλιζε στην κοινωνία την δυνατότητα συνεχούς ανάπτυξης και έδινε εργασία στο σύνολο σχεδόν του πληθυσμού, τώρα τίθεται το ερώτημα πως θα διατηρήσουμε ικανοποιητική απασχόληση σε συνθήκες μειωμένης παραγωγικής διαδικασίας και αυτής σε χώρες με χαμηλό παραγωγικό κόστος.
Η Αργή Αφύπνιση πρόκειται να προκαλέσει για πρώτη φορά το συνειδησιακό μας υπόστρωμα. Ας ελπίσουμε οτι μετά το σοκ θα ακολουθήσουμε το δρόμο που επιτάσσει ο μηχανισμός αυτοσυντήρησής μας.
Ήλθε άραγε η στιγμή της συνειδησιακής μας αφύπνισης για το τι μας επιφυλάσσει το ενεργειακό μας αύριο;
Στοιχειώδη 'μαθήματα πολιτικής' 2
Το κείμενο που ακολουθεί σχολιάζει και συμπληρώνει την ομολογουμένως εξαίρετη ανάλυση του Μίμη Ανδρουλάκη για τα λάθη του Ευάγγελου Βενιζέλου στον αγώνα του για την Προεδρία του ΠΑΣΟΚ.
Τα στοιχειώδη μαθήματα πολιτικής Μίμη, αποτελούν την ποιο διεισδυτική ανάλυση της πολιτικής συμπεριφοράς του Ευάγγελου Βενιζέλου που θα μπορούσα να περιμένω απο οποιονδήποτε Έλληνα Πολιτικό.
Όμως, ταυτόχρονα αποτελούν και μια σύνοψη που ήδη βρίσκεται στην καθημερινότητά μας διατυπωμένη με ολιγότερο λογιοτατισμό αλλά πάντως διατυπωμένη.
Πρακτικά η σύνοψή σου αποτελεί μία αναβαθμισμένη αναφορά στο σύνολο των σχολίων που γράφονται σε blog και εκφέρονται απο δημοσιογράφους και πολιτικούς τον τελευταίο καιρό.
Εκείνο που επισημαίνω στη θέση σου και ταυτίζομαι απόλυτα είναι οτι όποιο και να είναι το αποτέλεσμα των εκλογών της 11ης ο νικητής θα χρειασθεί τον ηττημένο όπως η μάννα τον γιο.
Απο την άλλη θα περίμενα και θα περιμένω ένα δεύτερο σκέλος στην ανάλυσή σου... Το περιμένω μάλιστα με μεγαλύτερη ανυπομονησία απο το πρώτο διότι έχει μεγαλύτερη αξία απο το ποιος θα είναι ο νέος αρχηγός... Πρόκειται για το ποια θα είναι η νέα πολιτική θέση του ΠΑΣΟΚ διοτι προς το παρόν μόνο πολιτική σαλάτα βλέπω...
Αναφέρεσαι έμμεσα σε αυτό λέγοντας οτι ο Ευάγγελος Βενιζέλος «υποτίμησε το βάθος της κρίσης του ΠΑΣΟΚ και του πολιτικού συστήματος γενικότερα που είναι... ιδεολογική, προγραμματική, ηθική, οργανωτική, διαπροσωπική και βέβαια κρίση κοινωνικής εκπροσώπησης».
Μόνο που την ίδια υποτίμηση έκανε και ο Γιώργος καθώς και τα περισσότερα ηγετικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ.
Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ Μίμη, έγινε ιδιαίτερα αλαζονική, τόσο που η αναφορά και μόνο περιστατικών που ο καθείς απο εμάς γνώρισε θα μας έκανε να αισθανθούμε άσχημα, αηδιασμένοι για το που κατέληξε ένα κίνημα ιδεών... δυστυχώς σε ένα κόμμα ανάλγητων και αλαζόνων σφετεριστών της εξουσίας... που μηρυκάζουν λέξεις απο το παρελθόν χωρίς αυτές να αντιστοιχούν στην καρδιά τους. Έτσι ο λαός άρχισε δίκαια να τους ξεχνά...
Το ΠΑΣΟΚ έχτισε την δική του νομενκλατούρα, την δική του κάστα κεφαλαιούχων και δυστυχώς τους δικούς του βαρόνους και με παραξενεύει ιδιαίτερα που δεν το αναγνωρίζεις...
Το κακό σε κάθε περίπτωση που τα παιδιά του λαού φθάνουν ψηλά... μέχρι τις βαρονίες είναι ότι γίνονται πολύ κακά παιδιά... πολύ χειρότερα απο τα χορτασμένα παιδιά των δεξιών, τα παιδιά που κατέληξαν στην εξουσία απο κουλτούρα και όχι διότι το είχαν άχτι ή το έπραξαν ως κοινωνική αντιδικία με εχθρότητα και μίσος..
Αυτό το βασικό στοιχείο το παραβλέπεις Μίμη στην τρέχουσα ανάλυσή σου ισχυριζόμενος μάλιστα ότι δεν υπήρξαν βαρόνοι στο ΠΑΣΟΚ.
Το ΠΑΣΟΚ ξεκίνησε ως λαϊκίζον και σοσιαλίζον κίνημα λαού αλλά κατέληξε ως άνοστο, άχρωμο και συντηρικίζον κόμμα χωρίς σαφή ιδεολογική γραμμή, με τα στελέχη του να αναπαράγουν ασυλλόγιστα παλιές διακηρύξεις, να αναμασούν το έργο του ηγέτη τους, να σοσιαλολογούν χωρίς να αντιλαμβάνονται το τι συμβαίνει στην Ευρώπη και όταν το αντιλαμβάνονται να προτείνουν λύσεις που δεν είναι καθόλου σοσιαλιστικές...
Να το πω διαφορετικά Μίμη, «Αλλα λόγια να αγαπιόμαστε... και του Γιωρτζή ο γάμος...»
Ο Γιώργος πράγματι άλλαξε απο την πρόωρη επίθεση του Βενιζέλου και αυτό είναι καλό για τον Γιώργο Παπανδρέου αλλά και για τον Βενιζέλο και ακόμα καλλίτερο για το ΠΑΣΟΚ.
Ο Γιώργος είχε ήδη δείξει τις προθέσεις του με τις αναθεωρήσεις μηχανισμών και αλλαγές / αποκλεισμούς ατόμων απο τις εκλογικές λίστες, ατόμων που είχαν το θράσος να εκπροσωπούν το ΠΑΣΟΚ ενώ ήταν εκφραστές της γελοιοδέστερης μορφής κερδοσκοπίας που υπάρχει... με τη χρήση εσωτερικής πληροφόρησης...
Το στελέχη αυτά και άλλα έτρεξαν να φιλήσουν το χέρι του νέου (νόμισαν ) αρχιεπισκόπου του ΠΑΣΟΚ... δείχνοντας έτσι την ανωριμότητα της πολιτικής ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ αλλά και του λαού μας που απεικονίζεται στο καθρέπτη των επιλογών του.
Μίμη θα πρέπει να ρίξεις το βάρος σου στο να προσδιορίσεις, με τον διεισδυτικό σου τρόπο, τα χαρακτηριστικά του νέου ΠΑΣΟΚ.
Η 11 Νοεμβρίου δεν είναι παρά η αρχή ενός δύσκολου αγώνα...
Το ΠΑΣΟΚ δεν θα σωθεί απο την εκλογή του Προέδρου του αλλά απο το εάν αυτός που θα εκλεγεί θα διαμορφώσει ένα πρόγραμμα νίκης και θα προκαλέσει εκείνα τα συναισθήματα στον λαό ώστε όλοι μαζί να τον κάνουν και Πρόεδρο της επόμενης κυβέρνησης.
Εάν απο την άλλη, η ρητορική παραμείνει σε επίπεδο ρητορίας που θαυμάζεται αλλά δεν συγκινούν απο τον Ευάγγελο Βενιζέλο και σε εκφράσεις αμυντικού εκσυγχρονισμού απο τον Γιώργο Παπανδρέου καληνύχτα... και Καραμανλικό ξημέρωμα...
Στοιχειώδη ‘μαθήματα πολιτικής’ 1
Τα στοιχειώδη μαθήματα πολιτικής που θα διαβάσετε παρακάτω αποτελούν την ποιο διεισδυτική ανάλυση της πολιτικής συμπεριφοράς του Ευάγγελου Βενιζέλου απο τον λόγιο της πολιτικής Μίμη Ανδρουλάκη...
Καλό διάβασμα...
Στοιχειώδη ‘μαθήματα πολιτικής’ με αφορμή τα εκατοντάδες σχόλιά σας για την κίνηση Βενιζέλου
Έχει πράγματι ανακοπεί η δυναμική της κίνησης Βενιζέλου, όπως ισχυρίζεστε πολλοί στα σχόλιά σας; Μπορούμε να αντλήσουμε ‘μαθήματα πολιτικής’ ενώ τα γεγονότα βρίσκονται σε εξέλιξη και η εκλογή παραμένει ανοιχτή; Πόσο αδικούν ή κολακεύουν τον Βαγγέλη οι παρατηρήσεις σας; Σ’ αυτά τα ερωτήματά σας που επανέρχονται προσωπικά σε μένα με άπειρες μορφές θα επιχειρήσω να δώσω μερικές απαντήσεις. Η σιωπή μου θα ήταν πολιτικός οπορτουνισμός. Προσωπικά, ο Βαγγέλης μου είναι οικεία και αγαπητή φυσιογνωμία, δεν με φοβίζει καθόλου ο πληθωρισμός του – ‘όλα τα σφάζω όλα τα μαχαιρώνω’ – και βέβαια έχω κατασταλάξει στο ποια είναι τα αδιαμφισβήτητα προσόντα του και πως μπορεί αυτά να πραγματωθούν και πως μερικά ελαττώματά του είναι δυνατόν, υπό προϋποθέσεις, να μετουσιωθούν σε πλεονεκτήματα για το κίνημα του ΠΑΣΟΚ και ευρύτερα της κεντροαριστεράς.
Εδώ και κάμποσα χρόνια ο Βενιζέλος έχει κατακτήσει με το σπαθί του μια ξεχωριστή θέση στο ΠΑΣΟΚ που θα μπορούσε να περιγραφεί με τον τίτλο ‘Βαγγέλης, ο αναπόφευκτος’. Έτσι κι αλλιώς αποτελεί ένα κεφάλαιο για το κόμμα ανεξάρτητα από την έκβαση της 11ης Νοεμβρίου. Ξεκινώ λοιπόν με όρεξη τα σχόλιά μου αφού ο Βαγγέλης Βενιζέλος αποτελεί γοητευτικό στόχο για κάθε αναλυτή. Η ανοιχτή και φιλική συζήτηση μπορεί να συμβάλει σ’ αυτό που είναι επείγον: η κάθαρσης με την αρχαιοελληνική έννοια, η οποία θα αποβάλει τις τοξίνες που έχουν συσσωρευτεί στο σώμα του κόμματος εδώ και χρόνια.
εν αρχή ην το timing
Πρώτο, το παν στην πολιτική είναι ο χρόνος, το timing. Την πρώτη μέρα μετά τις εκλογές υπενθύμισα στην TV συμβολικά την ιστορική φράση του Λένιν «στις 24 είναι πολύ - πολύ νωρίς, στις 26 πολύ – πολύ αργά». Ίσως ειπωθεί μια μέρα για την κίνηση Βενιζέλου ότι εκείνη τη μεγάλη, πονεμένη νύχτα, ήταν πολύ – πολύ νωρίς. Ένα εικοσιτετράωρο στην πολιτική μπορεί να είναι πολύ μεγάλος χρόνος. Τα δύο μπορεί να ισοδυναμούν με τα υπόλοιπα πενήντα τρία μέχρι την 11η Νοεμβρίου.
Η εκτίμησή μου ήταν, εκείνη τη στιγμή, ότι στα δύο πρώτα εικοσιτετράωρα η κίνηση Βενιζέλου είχε χάσει, στο μεγαλύτερό του μέρος, τον κεντρικό κορμό του ιστορικού ρεύματος του ΠΑΣΟΚ. Προσέξτε όχι του κομματικού μηχανισμού όπως λέγεται αλλά του ιστορικού ρεύματος με τα ιδιαίτερα ιδεολογικά, ψυχολογικά, βιωματικά, φαντασιακά χαρακτηριστικά. Αυτό στη δική μου αξιολόγηση είναι καταλυτικό για την εξέλιξη του εγχειρήματος σε σχέση με την ακαθόριστη και μεταβαλλόμενη κοινή γνώμη που κατέγραφαν τα γκάλοπ. Θα παρέμενε επίσης καταλυτικό για το μέλλον του ΠΑΣΟΚ ακόμα κι αν ο Βαγγέλης κέρδιζε τελικά την εκλογή.
Στις 17/9 έλεγα χαρακτηριστικά σε μια σειρά εκπομπές ότι οι άνθρωποι είναι φτιαγμένοι με τα υλικά της αναμονής, κι αν ο Βαγγέλης είχε ασκηθεί στη ‘διαλεκτική της αναμονής’, τότε αντί για το ξακουστό ‘Περιμένοντας τον Κοντό’ του Μπέκετ θα ζούσαμε ενδεχομένως το ‘Περιμένοντας τον Χονδρό’.
Υπενθύμισα επίσης και την αντίθετη συμβουλή, του Μακιαβέλι: η τύχη είναι γυναίκα που γουστάρει τους νέους, τους τολμηρούς, αυτούς που την αψηφούν, την περιφρονούν, την καβαλούν. Ναι, αλλά o φλωρεντινός συμβουλάτορας δεν θα σύστηνε αυτή τη στάση για μια ‘χήρα’ την πρώτη νύχτα του πένθους. Θα άφηνε να εξελιχθεί το πένθος σε δυσαρέσκεια και στη συνέχεια η δυσαρέσκεια σε αναζήτηση νέων καταστάσεων. Κι αν κερδίσει ο Βενιζέλος τότε θα πουν όλοι ότι η κίνησή του ήταν τολμηρή και δικαιωμένη; Ναι, αλλά το τραύμα της πρώτης νύχτας ίσως θα την μετέτρεπε σε πύρρειο νίκη.
το ΠΑΣΟΚ χρειάζεται κάτι παραπάνω από αλλαγή αρχηγού
Δεύτερο, το θεμελιώδες σφάλμα της κίνησης Βενιζέλου, με βαθιές ρίζες, είναι πως αγνόησε, ειδικά τις πρώτες καθοριστικές μέρες, ότι το ΠΑΣΟΚ χρειάζεται κάτι παραπάνω από μια αλλαγή αρχηγού. Το προϊόν είναι καλό, το μόνο που χρειάζεται είναι να αλλάξουμε τον πωλητή. Το κρασί είναι καλό, να αλλάξουμε το μπουκάλι. Υποτίμησε το βάθος της κρίσης του ΠΑΣΟΚ και του πολιτικού συστήματος γενικότερα που είναι ιδεολογική, προγραμματική, ηθική, οργανωτική, διαπροσωπική και βέβαια κρίση κοινωνικής εκπροσώπησης. Έπαιξε αποκλειστικά στο ‘ικανός, ανίκανος’ ενώ η κομματική βάση διαισθανόταν ότι το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ είναι βαθύτερο.
Τρίτο, αγνοήθηκε ότι το ΠΑΣΟΚ, παρά τα εκφυλιστικά φαινόμενα, παρά ‘το μπλοκαρισμένο κόμμα αξιωματούχων’ όπως αναφέρει ο Λαλιώτης, δεν είναι απλώς ένα ‘κόμμα – εκλογικός μηχανισμός’. Παρά την κουλτούρα υπουργών δίχως υπουργεία, αξιωματούχων δίχως αξιώματα, το ΠΑΣΟΚ δεν έχει εξελιχθεί οριστικά σε ‘κόμμα – παραγόντων’, σε ‘κόμμα βαρόνων’. Διατηρεί ισχυρές αναμνήσεις και επιθυμίες μαζικού αριστερού κόμματος δεμένου με την κοινωνία, με ιδεολογικά και ιστορικά φορτία.
Συνεπώς ένα άλλο θεμελιώδες σφάλμα της κίνησης Βενιζέλου είναι ότι έπαιξε αποκλειστικά και μονοδιάστατα στο απομονωμένο ερώτημα «ποιος κερδίζει εκλογές;». Σε μια στιγμή μάλιστα που οι εκλογές δεν βρίσκονται στον ορίζοντα, παρά τα παρηγορητικά και θρυλούμενα. Αλλά και ο τελευταίος υποψιασμένος οπαδός της παράταξης καταλαβαίνει ότι κανείς ηγέτης ακόμα κι αν είναι ο πλέον χαρισματικός, ο νέος Ανδρέας, δεν κερδίζει εκλογές αν δεν εξασφαλίσει την ιδεολογική και ηθική υπεροχή που θα φέρει η ριζική ανασυγκρότηση και ανανέωση του κόμματος, αν δεν ενώνει τη βάση του, αν…αν…
Θα θυμάστε ότι πρώτος έθεσα το κριτήριο της ‘εκλεξιμότητας’ στην επιλογή της ηγεσίας αλλά ήταν μόνο το μισό από τα ‘έξι’ αλληλοεξαρτώμενα κεντρικά προβλήματα που έφερε στην ημερήσια διάταξη η ήττα. Το ενδεχόμενο πλεονέκτημα ‘εκλεξιμότητας’ δεν πρόκειται να πραγματωθεί αν δεν εκπληρωθούν ορισμένες τουλάχιστον ώριμες βαθιές αλλαγές στο κόμμα. Τόνιζα, χαρακτηριστικά, από την πρώτη μέρα ότι ακόμα και μια φοβερή επικοινωνιακή μηχανή όπως ο Βαγγέλης θα δει τις ρόδες της να γυρίζουν στον αέρα αν δεν αντιστοιχίζεται με κοινωνικές δυνάμεις, αν δεν πατά γερά στο ιστορικό ρεύμα του ΠΑΣΟΚ, αν δεν εμπνέει ηθικά και ιδεολογικά, αν…αν… Αντίθετα δεν θα πάει πολύ μακριά αν κυρίως εκφράζει τις φαντασιώσεις για γρήγορη επιστροφή στην εξουσία μιας ‘νομενκλατούρας σε αναμονή’. Αντίθετα πιστεύω ότι μέσα απ’ αυτήν την κίνηση σημαντικές δημιουργικές δυνάμεις του κόμματος και της νεολαίας διεκδικούν μια ποιοτική μεταβολή στον πολιτικό χώρο μας.
Στο ΠΑΣΟΚ έχει διαμορφωθεί μια ‘τυχερή γενιά’ στελεχών που αναπτύχθηκε πολιτικά μέσα στην εξουσία, σε συνθήκες προχωρημένης κρατικοποίησης του κόμματος, έχει πέσει στην παγίδα της εύκολης και συνεχούς επιτυχίας και δυσκολεύεται να αναγνωρίσει τη διαφορετική φύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει στις νέες συνθήκες το κόμμα. Εννοείται βέβαια ότι αυτή η ‘τυχερή γενιά’ δεν βρίσκεται μόνο στην πλευρά Βενιζέλου αλλά ισοκατανέμεται σ’ όλες τις πλευρές.
η άλφα – βήτα της πολιτικής και η συναισθηματική νοημοσύνη
Τέταρτο, επινοήθηκε η ανυπόστατη πολιτικά διάκριση μεταξύ λογικής και συναισθήματος , όπου η πρώτη χαρακτηρίζει τη στήριξη Βενιζέλου και το δεύτερο την επιλογή Παπανδρέου. Αλλά η άλφα - βήτα της πολιτικής διδάσκει ότι οι άνθρωποι επιλέγουν με την καρδιά και το μυαλό, ότι παίρνουν αποφάσεις πολιτικές, ειδικά εκλογικές, με ένα δυναμικό σύμπλεγμα κρίσεων, αισθημάτων, προσδοκιών, ελπίδων, φόβων, φαντασιώσεων, βιωμάτων. Δεν τοποθετούνται ως υπολογιστικές μηχανές, όχι μόνο στην πολιτική, αλλά ούτε στις αγορές και την οικονομία. Έχω πει και έχω γράψει εκατοντάδες φορές, ιδιαίτερα από το ’90, ότι κανένας νέος ηγέτης, κανένα νέο πολιτικό εγχείρημα, κανένας εκσυγχρονισμός, ιδεολογικός ή προγραμματικός, δεν μπορεί να πετύχει αν δεν γειωθεί, δεν μεταβολιστεί, δεν μετουσιωθεί στο ιστορικό, φαντασιακό, συναισθηματικό, βιωματικό υπόβαθρο της ψυχής του λαού ή των οπαδών ενός κόμματος. Δηλαδή, πρέπει να αγγίξεις και να ανασχηματίσεις αυτό το υπόβαθρο, διαφορετικά μένεις ξεκρέμαστος ή ημιτελής στο εγχείρημά σου.
Αυτός άλλωστε ήταν ένας από τους σοβαρούς περιορισμούς του εκσυγχρονισμού της περιόδου Σημίτη στην ανασύνθεση του κόμματος. Πριν από την πολιτική ή θεσμική μεταρρύθμιση χρειάζεται η ηθικό – διανοητική και συναισθηματική ‘μεταρρύθμιση’ του συλλογικού κοινού νου. Το μέλος και ο φίλος του ΠΑΣΟΚ θέλει όχι μόνο να ‘γνωρίζεις’ αλλά και να ‘αισθάνεσαι’, να μοιράζεσαι, να νοιάζεσαι, να συμπάσχεις, να βιώνεις την ήττα σαν να ήταν προσωπικά δική σου κι όχι μόνο του άλλου. Η αίσθηση της ‘κοινής μοίρας’ και της συμπόνιας είναι θεμελιακή σ’ ένα κομματικό σχηματισμό με τα χαρακτηριστικά του ΠΑΣΟΚ. Βασική συνιστώσα της πολιτικής ευφυΐας είναι η συναισθηματική ευφυΐα κι όχι μόνο η ικανότητα ανάλυσης, επικοινωνίας, επιλογής, ευλυγισίας κ.α. Ο κόσμος που μας βλέπει στην TV μπορεί ασύνειδα να διακρίνει αν ο τόνος της φωνής μας, το βλέμμα μας, η ψυχική μας διάθεση ταιριάζουν ή όχι με τα λόγια μας.
Το κριτήριο της ‘εκλεξιμότητας’ σε συνθήκες πραγματικής εκλογικής μάχης κι όχι εικονικής, των γκάλοπ, δεν επιβεβαιώνεται αν δεν κατακτήσει ο ηγέτης ένα υψηλότερο βαθμό συναισθηματικής νοημοσύνης. Ένας ηγέτης της Αριστεράς πρέπει να κάνει τη μαθητεία του στον πόνο. Ανάλογα σφάλματα ελλιπούς συναισθηματικής νοημοσύνης διέπραξαν συχνά οι συγγραφείς των ομιλιών του Προέδρου το κρίσιμο εκλογικά 2007, ειδικά μ’ ένα μονότονο καταγγελτικό λόγο ασύμβατο με το χαρακτήρα του Γιώργου Παπανδρέου.
αλλαγή ή άρωμα παλινόρθωσης;
Πέμπτο, η κίνηση Βενιζέλου είναι ο κύριος αποδέκτης της εύλογης και ετερόκλητης δυσαρέσκειας προς τον Γιώργο Παπανδρέου, αλλά ταυτόχρονα μπορεί αυτή να έχει ένα μη προβλέψιμο διπλό κόστος και τελικά να βγαίνει μείον. Το κόστος από την ανασφάλεια που προκαλεί πάντα η ενδεχόμενη αλλαγή ηγεσίας, και μάλιστα με την ιδιαιτερότητα Βενιζέλου, συν το κόστος από ένα ‘άρωμα παλινόρθωσης’ που είχε τις πρώτες κρίσιμες μέρες η κίνησή του. Φάνηκε έτσι σαν ομπρέλα για κάθε πικραμένο ιδιαίτερα με την παρέλαση μια σειράς «αμφιλεγόμενων» προσώπων, όπως ο ίδιος ο Βαγγέλης τα χαρακτήρισε.
Το μήνυμα Βενιζέλου - «εγώ κερδίζω εκλογές», «επιστροφή με μένα στην εξουσία» - στη συνείδηση μεγάλου μέρους της κομματικής βάσης αυθόρμητα αλλοιώθηκε και ακούστηκε κυνικά ‘με μένα μόνο θα συνεχιστεί το πάρτι’. Αυτή η κυνική παρερμηνεία είναι καταστροφική για τις προοπτικές του ΠΑΣΟΚ μέσα στη γενικευμένη αντιπολιτική ατμόσφαιρα που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία. Την πρώτη μέρα κιόλας μετά τις εκλογές επανέλαβα στον Βαγγέλη τη μόνιμη έκκλησή μου προς τον Γιώργο τα τελευταία τριάμισι χρόνια: «Πρόσεξε το κάδρο!». Και συμπλήρωνα με τις συμβουλές του Μακιαβέλι στο νέο ηγέτη: «Ξέχνα τις παλιές εξαρτήσεις, προχώρα ελεύθερος, ‘μόνος’ στη δημιουργία μιας νέας κατάστασης». Όχι στην αναβίωση της παλιάς. «Ριζική ανανέωση ή ανακύκλωση παλαιών φθαρμένων υλικών;» είναι το πραγματικό δίλημμα στο ΠΑΣΟΚ. Κανένας όμως ηγέτης στο ΠΑΣΟΚ ακόμα κι αν θα είχε ισοδύναμα χαρίσματα με τον Ανδρέα δεν μπορεί να πάει μακριά αν εκπροσωπεί το ίδιο ή παραλλαγμένο status quo, την ίδια ‘παλαιά τάξη πραγμάτων’ στο κόμμα. Αυτό τελικά πλήρωσε κι ο Γιώργος. Αυτή η ‘παλαιά τάξη πραγμάτων’ ηττήθηκε στρατηγικά στις 16 Σεπτεμβρίου κι όχι μόνο ο Πρόεδρός του ΠΑΣΟΚ.
η ‘μετατόπιση παραδείγματος’ στην σοσιαλιστική αριστερά
Έκτο, αγνοήθηκε ότι κανείς νέος ηγέτης δεν μπορεί να είναι πειστικός φορέας ενός ανανεωτικού σχεδίου αν δεν στηριχτεί σ’ ένα βαθύ και δημιουργικό αναθεωρητισμό της πρόσφατης κυβερνητικής και κομματικής εμπειρίας. Οι συμμαχίες όμως που επελέγησαν στην κίνηση Βενιζέλου ή επιβλήθηκαν από τα πράγματα ακυρώνουν αυτόν τον αναθεωρητισμό ή έστω περιορίζουν την εμβέλειά του. Υποτιμήθηκε η ανάγκη επανίδρυσης του ΠΑΣΟΚ, δηλαδή μιας ριζικής ανασυγκρότησης – ιδεολογικής, προγραμματικής, κινηματικής, ηθικής, αισθητικής και οργανωτικής. Λίγο πολύ θα επαναλαμβάνονταν στο κόμμα το σενάριο του 2004 με άλλο αρχηγό έστω πιο επικοινωνιακό.
Υποτιμήθηκε η ανάγκη ριζικής μετατόπισης του ‘σοσιαλδημοκρατικού παραδείγματος’ στην Ευρώπη και τον κόσμο στις συνθήκες του Νέου Καπιταλισμού, της παγκοσμιοποίησης, της ανάδυσης νέων πόλων δυναμικής ανάπτυξης κυρίως στην Ασία, των νέων ανισοτήτων, της οικολογικής απειλής, της δημογραφικής γήρανσης, της νέας αδικίας στις σχέσεις των φύλων και των γενεών, της αυτόνομης εμφάνισης του προσωπικού στις κοινωνικές σχέσεις και της νέας ισορροπίας ατομικού – συλλογικού. Την σκίασε η απλοποίηση ότι το μόνο σε τελευταία ανάλυση πρόβλημα είναι ο αρχηγός.
Η ταυτόχρονη κρίση στα περισσότερα ευρωπαϊκά σοσιαλιστικά κόμματα δείχνει τον δομικό της χαρακτήρα που αγγίζει τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της σοσιαλδημοκρατικής ταυτότητας και απαιτεί μια νέα βαθύτερη αναθεώρηση του σχεδίου της Αριστεράς, της στρατηγικής και τακτικής της. Η ‘μετατόπιση παραδείγματος’ είναι πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα για το ΠΑΣΟΚ στο οποίο έκλεισε οριστικά ένας πολιτικός κύκλος και ταυτόχρονα έχει υποστεί τις παραμορφώσεις της κρατικοποίησής του και της τάσης του προς κόμμα – καρτέλ.
η ολέθρια υποτίμηση του ‘αντιπάλου’
Έβδομο, επαναλήφθηκε ακόμα μια φορά ένα λάθος που είναι ολέθριο στην πολιτική: η υποτίμηση του ‘αντιπάλου’. Τώρα αντί για το ‘κύριος Tίποτα’ είχαμε το ‘ανίκανος’, ‘ανεπαρκής’. Με τον ίδιο τρόπο στο ΠΑΣΟΚ με ασύλληπτη αυταρέσκεια και αλαζονεία υποτιμούσαν τον Καραμανλή. Επειδή μάλιστα πρόσφατα κατηγορήθηκε ο Παπανδρέου για ‘σταλινισμό’, πράγμα που προκαλεί μάλλον ειρωνικά χαμόγελα και του προσθέτει γενναιόδωρα υπερβολική δύναμη θέλησης και αποφασιστικότητα, θα ήθελα να κάνω μια επίσης ανιστόρητη αναλογία. Ο χαρισματικός και αλαζόνας Τρότσκι όχι μόνο έχασε από τον υποτιθέμενο μέτριο, οργανωτικό Στάλιν, αλλά σκηνοθέτησε ο ίδιος την αποτυχία του.
Αυτό το φαινόμενο, δηλαδή ένας ηγέτης να σκηνοθετεί την αποτυχία του, το έχω αναλύσει στο ‘Ζητούνται Αλχημιστές’ και το υπενθύμισα στο ανοιχτό μου γράμμα στις 17/9 και στους δύο πρωταγωνιστές, τον Γιώργο και τον Βαγγέλη. Καμιά φορά μάλιστα πίσω από μια παθολογική βεβαιότητα και αυτοπεποίθηση μπορεί να βρίσκεται μια καλά κρυμμένη αμφιβολία εαυτού ή και ενοχή από την ενδεχόμενη επιτυχία. Παραγνωρίστηκε ότι ένα οικείο πρόσωπο μπορεί να γίνει πιο αγαπητό όταν αποκτά μια ουλή, ένα τραύμα, όταν το σημαδεύει μια ήττα ή όταν η ‘οικογένεια’ βιώνει την απαξίωση ενός παιδιού της σαν δική της προσβολή και ταπείνωση και τείνει αυτόματα να το υποστηρίξει έναντι τρίτων.
Υποτιμήθηκε το γεγονός ότι ένας ηγέτης που θεωρείται ήπιος μπορεί να πάρει ανάποδες στροφές όταν είναι κολλημένος στον τοίχο, να δείξει ένα απρόβλεπτο πείσμα και δεν είναι απίθανο ακόμη και να αποδειχθεί, όπως είχα προβλέψει πριν δύο χρόνια, killer με αγγελικό πρόσωπο. Ειδικά όταν πρόκειται για έναν Παπανδρέου πρέπει να υπολογίζεις το θρυλικό, βιωματικό και φαντασιακό δεσμό του με τον κορμό και την ψυχή της προοδευτικής παράταξης. Είναι ολέθρια ψευδαίσθηση και ύβρις ότι μπορεί κάποιος παράγοντας, όσο ισχυρός και να είναι, να πιστέψει ότι θα τον σύρει ως νεκρό Έκτορα πίσω από το άρμα του και να τον υποχρεώσει σε ταπεινωτική παραίτηση, έστω κι αν βαρύνεται με σοβαρά λάθη και ανεπάρκειες.
Γενικότερα, υπάρχει μια αμφισημία στη στάση της κοινής γνώμης προς τους γόνους ιστορικών οικογενειών όπως στην περίπτωση Παπανδρέου: από τη μια κάνει άδικες συγκρίσεις με τον μεγάλο πρόγονο, τον υποτιμά (βλέπε ‘Γιωργάκης’), τον αντιμετωπίζει σαν ενοχοποιημένο σωσία και συχνά έχει τη διάθεση να του ξηλώσει τα γαλόνια και από την άλλη έντρομη, μετανιωμένη, γεμάτη ενοχές η ίδια κοινή γνώμη σπεύδει να τον αγκαλιάσει, να τον υπερασπιστεί με πάθος έναντι τρίτων ή ακόμα σ’ άλλες περιπτώσεις να τον εξιδανικεύσει και να τον μυθοποιήσει όπως συνέβη κάποτε με τον Ανδρέα.
…και τα λάθη τακτικής
Υπογράμμισα μερικά θεμελιώδη σφάλματα αλλά υπάρχουν και άλλα μικρότερα λάθη τακτικής τα οποία δυσκόλεψαν σχετικά την κίνηση Βενιζέλου ανεξάρτητα από την έκβαση της 11ης του Νοέμβρη όπως:
· εσπευσμένη, ασθμαίνουσα προσφυγή στον Κώστα Σημίτη ως εγγυητή, πράγμα που έφερε στην επιφάνεια ανεπίκαιρες συμπάθειες και αντιπάθειες.
· αμυντική και ηττοπαθής διατύπωση φόβων για νόθευση των διαδικασιών ή για διαγραφές (!)
· μπρος – πίσω σε σοβαρά ζητήματα διαδικασίας όπως η ημερομηνία εκλογής, πράγμα που άφηνε να αιωρείται μια παράδοξη αμφιβολία για τη νομιμότητα του εγχειρήματος.
· συμβατικές προγραμματικές θέσεις ανεπαρκείς συγκριτικά με το μέγεθος των κοινωνικών προβλημάτων.
· παραπολιτικού επιπέδου σχόλια ή μονότονη εστίαση σε μάλλον δευτερεύοντα σφάλματα της πλευράς Παπανδρέου σε σχέση με τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το κόμμα.
· μετάπτωση από την υμνολογία Σημίτη στην υμνολογία του Ανδρέα με δεκάδες αψυχολόγητες αναφορές του ονόματός του σε τηλεοπτικές συνεντεύξεις ώστε να φανεί ποιος πραγματικά είναι πολιτικό τέκνο του και ποιος είναι ανάξιος γιος ή νόθο του ή έκθετο στον Κιθαιρώνα!! Βέβαια, όλα αυτά είναι κατανοητά και συμπαθή στην οιδιπόδεια ατμόσφαιρα που υπάρχει στο ΠΑΣΟΚ και την οποία έχω αναλύσει στο ‘Ζητούνται Αλχημιστές’.
· ευκολία με την οποία αβασάνιστα και πολυσυλλεκτικά υιοθετούνται μια σειρά οργανωτικές προτάσεις για να δελεαστούν οι βαρόνοι που χρειάζονται αδύναμο ηγέτη, δίχως να υπολογίζονται και να επιλύονται οι νέες αντιφάσεις και τα νέα αδιέξοδα όπως συνέβη και στην προηγούμενη εκλογή και στη διαμόρφωση του Καταστατικού.
Υπάρχουν και άλλα σφάλματα που δεν είναι φρόνιμο να συζητηθούν δημόσια αλλά πρέπει όλες οι πλευρές στο ΠΑΣΟΚ να προβληματιστούν γόνιμα πάνω σ’ αυτά, να αυτοδιορθωθούν, να ξεπεράσουν εξαρτήσεις και κακές συνήθειες και να εξασφαλίσουν μακροπρόθεσμα την πολιτική αυτονομία του κινήματος δίχως αλληλοκαταγγελίες. Ο πρώτος αναμάρτητος τον λίθον βαλέτω!
δύο πλεονεκτούν έναντι όλων μας
Πήρα το θάρρος να απαντήσω σε μια σειρά προκλητικά σας σχόλια για τον Βαγγέλη με την ίδια τόλμη πιστεύω που τον υποστήριξα δημόσια απέναντι σε απαράδεκτες κατηγορίες που δέχθηκε όπως ‘δεξιός’, ‘αχυράνθρωπος των συμφερόντων’, ‘ματαιόδοξος’, ‘βουλιμικός’, ‘νάρκισσος’ κ.α. Έφτασα μάλιστα να τονίσω ότι ακόμα κι αν σ’ ένα χαρισματικό πολιτικό υπάρχει ματαιοδοξία μπορεί αυτή, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, να γίνει φορέας έκφρασης ανερχόμενων κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων που παρέμεναν υπόγειες και μυστικές. Υπενθύμισα μάλιστα την φράση του Ναπολέοντα «η ματαιοδοξία έκανε την επανάσταση, η ελευθερία ήταν το πρόσχημα».
Στην ίδια κατηγορία για βουλιμία ισχυρίστηκα ότι ακόμα κι αν υπήρχε θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να μετουσιωθεί σ’ ένα ‘άγριο’, δημιουργικό ένστικτο που έχει ατονήσει σ’ ένα κορεσμένο και κουρασμένο πολιτικό προσωπικό. Στο θέμα ‘ναρκισσισμός και ηγεσία’ επίσης έχω απαντήσει αναλυτικά στο ‘Ζητούνται Αλχημιστές’.
Η τέχνη σ’ έναν πραγματικό ηγέτη είναι να μετατρέπει τα ελαττώματα σε πλεονεκτήματα, τις κρίσεις σε ευκαιρίες, τα προβλήματα σε νέες δυνατότητες, τις αποτυχίες σε επιτυχίες. Αυτό εύχομαι και στον Βαγγέλη Βενιζέλο που τον θεωρώ κεφάλαιο για το ΠΑΣΟΚ και έχει την αγάπη μου, την εκτίμησή μου για τα προσόντα του, τη ζήλεια μου για την ακατανίκητη ενεργητικότητά του και βέβαια την κριτική συμπαράστασή μου, είτε ‘κερδίσει’ στις 11 του Νοέμβρη, είτε πολύ περισσότερο αν ‘χάσει’.
Σ’ αυτήν την κρίση του κόμματος, που πρέπει να εργαστούμε όλοι για να γίνει παραγωγική, δύο ηγετικά πρόσωπα αποδείχθηκε ότι πλεονεκτούν έναντι όλων μας σε τόλμη και ανάληψη εύλογων κινδύνων: ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Βαγγέλης Βενιζέλος. Τους χρειαζόμαστε και τους δύο αφού στις 11 του Νοέμβρη ο ‘νικητής’ δεν θα τα πάρει ‘όλα’ εκτός αν θέλει η ‘νίκη’ του να είναι πύρρειος και αυτοκαταστροφική.
Εννοείται ότι με το ίδιο αυτόνομο, κριτικό και συντροφικό πνεύμα θα αναλύσω τις κινήσεις της πλευράς Παπανδρέου όπως άλλωστε έκανα αυτά τα τριάμισι χρόνια.
ΥΠΕΧΩΔΕ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Η άποψη οτι τα υπουργεία Έργων και Περιβάλλοντος είναι ασύμβατα είναι τουλάχιστον αφελής.
Ο λόγος είναι απλός.
Στην Ελλάδα με τους πολλούς αλλά ανεφάρμοστους νόμους και τις απίθανες κωλυσιεργίες για «ψύλλου πήδημα» αλλά και με τις αντιδικίες να καταλήγουν συχνότατα στο ανώτατο δικαστήριο της Επικρατείας, γελοιοποιώντας τον θεσμό και υποβιβάζοντας δυστυχώς το κύρος των δικαστών του, δεν μπορούν να λειτουργούν εύκολα δύο υπουργεία τα συμφέροντα των οποίων κατ’ορισμένους είναι αντικρουόμενα...
Για να υπάρξει ανεξάρτητο υπουργείο περιβάλλοντος θα πρέπει πρώτα να περάσουμε απο μια περίοδο αλλαγής νοοτροπίας, δομών και θεσμών.
Θα πρέπει πρώτα να ξεκινήσουν ο κατεδαφίσεις των αυθαιρέτων ή η πληρωμή των πραγματικών προστίμων.
Για όσους δεν γνωρίζουν, τα πραγματικά πρόστιμα είναι τόσο υψηλά που οι ιδιοκτήτες θα κατεδαφίσουν μόνοι τα αυθαίρετά τους για να απαλλαγούν απο το χαράτσι ή όπου είναι εφικτό θα τα νομιμοποιήσουν.
Με τα χρήματα που θα εισπράξει το Υπουργείο και η τοπική αυτοδιοίκηση, θα μπορέσουν να διαμορφώσουν υποδομές για τις νόμιμες και νομιμοποιούμενες κατασκευές...
Το οτι τα δύο υπουργεία λειτουργούν ακόμα ως σιαμαία εξασφαλίζει οικονομίες κλίμακας και άλλες μειώσεις εξόδων ενω ουδόλως οδηγεί σε εχθρικές για το περιβάλλον κατασκευές, στα πλαίσια βέβαια μίας συγκεκριμένης αναπτυξιακής πολιτικής της οποίας η ανατροπή προαπαιτεί μια διαφορετική αντίληψη για την ζωή που σήμερα δεν υπάρχει... Δείτε σχετικές αναφορές στο κείμενο «Για ένα νέο Ήλιο στο ΠΑΣΟΚ»
Στο θέμα π.χ της Ιωνίας οδού, πολλά λέχτηκαν για τους εμπρηστές που σχετίζονται με την διάνοιξη του δρόμου δηλαδή με το υπουργείο...! Με άλλα λόγια ο κύριος Σουφλιάς έστειλε τα «τσιράκια» του να κάψουν την περιοχή για να περάσει ο δρόμος...
Μα αυτά είναι τόσο ανόητα και τόσο νοσηρά αντιπολιτευτικά που βλάπτουν όσους τα διαδίδουν και οχι το υπουργείο ή τον υπουργό.
Ο δρόμος που ήδη υπάρχει έχει καλή χάραξη και απαιτεί απλή αναβάθμιση της υπάρχουσας... Προς τι λοιπόν οι φωτιές και τα λοιπά τραγελαφικά...
Όσο για το όψιμο ενδιαφέρον στο περιβάλλον, πως εξηγείται απο τις διάφορες και πολυποίκιλες οικολογικές οργανώσεις η σιγή ιχθύος για τα χιλιάδες αυθαίρετα στην Αττική και αλλού...?
Μόνο στην Αττική έχουν κτισθεί 1300 αυθαίρετα το 2007... Μήπως δεν τα βλέπουν... Μήπως η οικολογία είναι φερεντζές άλλων επιδιώξεων που παραμένουν συγκαλυμμένες έως ότου αποκτηθεί η αναγκαία μάζα των υποστηρικτών...
Ας δούμε λοιπόν πρώτα αυτά τα θέματα και ας αφήσουμε το ΥΠΕΧΩΔΕ στα χέρια του αποτελεσματικού Γιώργου Σουφλιά.
Το ενδιαφέρον για το περιβάλλον δεν είναι μόδα...
Το ενδιαφέρον για το περιβάλλον δεν είναι μόδα. Δεν αφορά μόνο τα δάση, τα ποτάμια και τις θάλασσες. Αφορά και τις πόλεις. Αφορά κάθε χώρο που υπάρχει ανθρώπινη ύπαρξη στον πλανήτη Γη.
Η φροντίδα για το περιβάλλον αφορά την νοοτροπία με την οποία βλέπουμε συνολικά τη διαβίωσή μας, το αν προτιμούμε δηλαδή την ζωή σε πόλεις ή στην φύση και τι σημαίνει για μας η φύση.
Η φροντίδα για το περιβάλλον αφορά το τι παράγουμε και γιατί και αν αυτό που παράγουμε είμαστε διατεθειμένοι να το αλλάξουμε υφιστάμενοι το κόστος της αλλαγής.
Η φροντίδα για το περιβάλλον αφορά το εάν θα χρησιμοποιούμε συστηματικά το IX μας με την δικαιολογία οτι αποτελεί «ευκολία» ενω έχουμε ξεχάσει να αντικαταστήσουμε τον καταλύτη...
Η φροντίδα για το περιβάλλον αφορά τα δέντρα και το πράσινο μέσα στην πόλη και οχι μόνο την φύση εκτός απο τις πόλεις...
Η φροντίδα για το περιβάλλον σημαίνει οτι αλλάζουμε τους τρόπους ζωής μας και σχεδιάζουμε διαφορετικά τις πόλεις μας... κτίζουμε νέες πόλεις και γκρεμίζουμε μεγάλα τμήματα των παλαιών για να τις κάνουμε βιώσιμες χωρίς να καταστρέψουμε τις ρίζες μας και την αντιπροσωπευτική πολιτισμική μας παρουσία μέσω αυτών.
Η φροντίδα σημαίνει ότι έχουμε το σθένος της αλλαγής και δεν είμαστε προσκολλημένοι σε στρουθοκαμηλισμούς όπως η απαγόρευση ανέγερσης υψηλών κτιρίων στις πόλεις μας διότι αντίκεινται τάχα στην ανθρώπινη φύση ενω αναγκάζουμε τους πολίτες να επιβιώνουν σε χώρους πυκνής δόμησης, αφάνταστα επιβαρημένους απο κάθε μορφή ρύπανσης.
Η φροντίδα σημαίνει να μαζεύουμε τα αποτσίγαρα και του άλλου στην παραλία που είναι ανοικτή στην πρόσβασή μας αντι να πολικαντολογούμε για την ανάγκη να παραμένουν ανοιχτές (δηλαδή με δωρεάν πρόσβαση) και οι υπόλοιπες παραλίες ώστε όλες μαζί να μετατραπούν σε χαβούζες της πολιτιστικής μας ανυπαρξίας.
Η φροντίδα σημαίνει οτι δεν επιτρέπουμε σε κανένα να κτίζει αυθαίρετα και είμαστε αμείλικτοι στην κρατική ραθυμία και τον πονηρό πλουτισμό των ιθυνόντων με την δημιουργία νομικίστικων παραθύρων διαιώνισης της παρανομίας.
Φροντίδα όμως σημαίνει και συνειδητοποίηση οτι τα παρθένα δάση είναι στην σφαίρα των ονείρων της παιδικής μας ηλικίας. Η προσβασιμότητα σε αυτά, στις λίμνες και στα ποτάμια, στη φύση γενικότερα, πρέπει να είναι εφικτή και εύκολη ώστε να τα γνωρίσουμε, να δημιουργήσουμε συμβατές δραστηριότητες σε αυτά και να τα προφυλάξουμε... χωρίς ψευδαισθήσεις για το ότι γίναμε περισσότεροι και έχουμε περισσότερες ανάγκες.
Για έναν νέο ήλιο στο ΠΑΣΟΚ
Οι σημερινοί δρόμοι μου στο διαδίκτυο με έφεραν στο «Τέλος του Σοσιαλιστικού Κρατισμού» του υπέροχου Τάκη Φωτόπουλου.
Το κείμενο αναλύει αντικειμενικά τις αιτίες που οδήγησαν στον εκφυλισμό και την πτώση του Υπαρκτού Σοσιαλισμού στην ανατολή και την μετεξέλιξη της Σοσιαλδημοκρατίας στην «light» έκδοση του Σοσιαλφιλελευθερισμού, στη δύση.
Αν και πρόκειται για κείμενο γραμμένο το 1993, συνεχίζει να αποτελεί μια εξαιρετικά διεισδυτική ανάλυση στα αδιέξοδα που δημιούργησε η συνύπαρξη του Σοσιαλισμού με τις κοινωνίες των αγορών.
Ο Τάκης δεν χαρίζεται σε κανένα, προσδιορίζοντας, με τον ορθολογισμό που τον διακρίνει, την αδυναμία λειτουργίας ενός Κρατικιστικού Σοσιαλιστικού μοντέλου διακυβέρνησης που όσο και αν υψώνει Σινικά Τείχη στις έξωθεν επιρροές δεν μπορεί να προφυλαχθεί απο τις εσωτερικά ογκούμενες στρεβλώσεις ενός συστήματος που παλεύει στα τυφλά να ικανοποιήσει τις ανάγκες της δικής του υποαπασχολούμενης κοινωνίας.
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το Σοβιετικό καθεστώς είχε αναντίρρητα επιτυχίες λόγω της τεράστιας έλλειψης βασικών αγαθών. Όσο όμως αυτή η έλλειψη μεταφερόταν σε αγαθά λιγότερο αναγκαία, αγαθά που πλέον διαμόρφωναν το «ευφ ζειν», τόσο γινόταν φανερή η αναποτελεσματικότητα της παραγωγικής διαδικασίας.
Ήταν μια μάχη προκαταβολικά χαμένη σε έναν πόλεμο που είχε ήδη τελειώσει. Ποτέ δεν θα μπορούσε η Σοβιετική κρατική μηχανή να δώσει τον συνδυασμό ποιότητας και ποσότητας που θα ανταγωνιζόταν το δυτικό πρότυπο.
Οταν όμως ο Τάκης έρχεται να εξετάσει την πορεία της σοσιαλδημοκρατίας διαπιστώνει ότι και αυτή βρίσκεται μεταξύ «σφύρας και άκμονος» αντιμετωπίζοντας τις αυξανόμενες κοινωνικές απαιτήσεις, σε συνθήκες προστατευμένων εργασιακών σχέσεων κάτω απο ένα μπαράζ υπερεθνικών αξιώσεων εταιρειών και αγορών που λειτουργούν ως ταύροι σε υαλοπωλείο στα προγράμματα της...
Άλλωστε η συνθήκη του Μάαστριχ δεν προβλέπει μηχανισμούς κοινωνικής πολιτικής ή προστασίας της ανεργίας παρά μόνο αντίστασης σε πληθωριστικές πιέσεις, βασισμένους σε Μονεταριστικές τεχνικές όπως π.χ. η διαχείριση των επιτοκίων δανεισμού για τη μείωση του πληθωριστικού χρήματος.
Σε ένα σύστημα λοιπόν αυστηρά ελεγχόμενο απο κοινοτικούς κανόνες και με αδυναμία της κάθε εθνικής κυβέρνησης να διαμορφώνει τη δική της κοινωνική πολιτική, το ερώτημα που προκύπτει είναι πώς σκοπεύει να λειτουργήσει το αναγεννημένο ΠΑΣΟΚ υπό τον Νεο Πρόεδρό του.
Μέχρι τώρα ακούμε για σοσιαλισμό και για ανοίγματα προς την αριστερά, απο την οποία υπήρξε σημαντική απώλεια ψήφων στις πρόσφατες εκλογές, αλλα δεν ακούμε τίποτα για το πως ένα κόμμα εξουσίας όπως το ΠΑΣΟΚ, θα διαφοροποιήσει ουσιαστικά την πολιτική του απο αυτήν της νέας Δημοκρατίας.
Το ερώτημα είναι εάν αυτά που λέγονται εκφράζουν μια σοσιαλδημοκρατική θεώρηση που πνέει τα λοίσθια στην Ευρώπη ή μία σοσιαλφιλελεύθερη θεώρηση που εξ ανάγκης και Μάαστριχ επιβάλλοντος αφήνει το κοινωνικό όνειρο στις καλένδες.
Η πρόσφατη θέση του κυρίου Χρυσοχοίδη, σε συνέντευξή του στον δημοσιογράφο Κ. Π. Παπαδιόχο, ήταν ίσως η πλέον σαφής θέση για το μελλοντικό ΠΑΣΟΚ.
Ο κύριος Χρυσοχοίδης δεν άφησε περιθώρια για κλήσεις είτε προς τα αριστερά είτε προς τα δεξιά ενώ στόχευσε κατ’ευθειαν στην μεσαία τάξη που υπέφερε ιδιαίτερα κατά την δεύτερη τετραετία της Σημιτικής διακυβέρνησης απο ένα τεχνοκρατικό αλλά και αλαζονικό ΠΑΣΟΚ.
Αν και θεωρείται δεδομένο οτι το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να αγνοήσει την εργατική ή για την ακρίβεια την χαμηλόμισθη τάξη όπως και τη γενιά των 700 €, είναι επίσης δεδομένο ότι και η τρέχουσα Νεοδημοκρατική φόρμουλα έχει αντίστοιχους στόχους με αποτέλεσμα την σύγχυση των ψηφοφόρων.
Το Νεο ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να μη δημιουργεί συγχύσεις, και να μεταφέρει την εικόνα που προσδοκά για τη Χώρα με λόγο σαφή, σύγχρονο και θερμό.
Όμως μέχρι σήμερα, εκτός απο την σύντομη συνέντευξη του κυρίου Χρυσοχοίδη, δεν έχω ακούσει απο άλλον εκφραστή της παράταξης εάν το νέο ΠΑΣΟΚ θα παύσει να αμφιταλαντεύεται πότε προς τα αριστερά και πότε προς τα δεξιά, σαν βάρκα στο κύμα, ή θα οριοθετήσει μια καθαρή πολιτική γραμμή ώστε να μη δίνει την εντύπωση οτι ψαρεύει σε θολά νερά.
Αν και θεωρούσα την αποτυχία του ΠΑΣΟΚ στις προηγούμενες και στις πρόσφατες εκλογές αναμενόμενη, στις επόμενες βουλευτικές εκλογές οι συνθήκες μπορούν και πρέπει να είναι διαφορετικές.
Ο Πρόεδρος που θα φέρουν οι εκλογές της 11 Νοεμβρίου, είτε είναι ο εκσυγχρονιστής Γιώργος Παπανδρέου είτε ο αμείλικτος ρήτορας Ευάγγελος Βενιζέλος, (επιτρέψτε μου να μην τρέφω ελπίδες για τον συμπαθή Κώστα Σκανδαλίδη) θα αντιμετωπίσει άμεσα την ανάγκη να καθαρίσει η θολούρα του τι πραγματικά πρεσβεύει το ΠΑΣΟΚ και γιατί ΠΑΣΟΚ στις επόμενες βουλευτικές εκλογές.
Ο νικητής των εσωκομματικών εκλογών θα πρέπει να πείσει ότι βλέπει μπροστά και με ρεαλισμό τις προοπτικές που ξανοίγονται και όχι πίσω σε σοσιαλιστικές διακηρύξεις που ουδέποτε έτσι και αλλιώς εφαρμόστηκαν...
Ο νικητής των εσωκομματικών εκλογών θα πρέπει να πείσει ότι διαθέτει πρόγραμμα για την βελτίωση της ζωής της πλειοψηφίας του Ελληνικού λαού που μπορεί να εφαρμόσει μέσα απο τις συμπληγάδες των Κοινοτικών δεσμεύσεων και του αδυσώπητου ανταγωνισμού της αγοράς.
Ο νικητής των εσωκομματικών εκλογών θα πρέπει να πείσει οτι μπορεί να κυβερνήσει.
Σε αυτό θεωρώ οτι θα βοηθήσει ιδιαίτερα η μελέτη του «Τέλους του Σοσιαλιστικού Κρατισμού» του Τάκη Φωτόπουλου. Με αυτήν κατά νου οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ θα καθορίσουν με σαφήνεια τις απαιτήσεις τους για τον νεο αρχηγό του ΠΑΣΟΚ.
Αλλα και μετά, κατά την πορεία του ΠΑΣΟΚ προς την εξουσία θα ξέρουν αν θα πρέπει να εκφράζονται ως σοσιαλδημοκράτες ή σοσιαλφιλελεύθεροι ή αν θα πρέπει να ξεχάσουν αυτούς τους όρους και ότι εκφράζουν και να δουν κατάματα τον νεο κόσμο που ανατέλλει ως τρίπτυχο της δημoκρατικής μας παράδoσης που θεμελιώθηκε εδώ στην κλασική Αθηvα (Άμεση δημoκρατία), της σoσιαλιστικής παράδoσης που διαμόρφωσε τα ερείσματα για κοινωνική αλληλεγγύη (Κοινωνική δημoκρατία) και της ανάγκης μιας Πράσινης και εφικτής προοπτικής για τις γενιές που έρχονται (oικoλoγική κoιvωvία).
Ισως η ζύμωση αυτών των όρων να φέρει ένα νέο όραμα για το ΠΑΣΟΚ, έναν νέο ήλιο, λαμπρότερο, καθαρότερο και υγιεινότερο...
