Επιτέλους πράσινες ζώνες αντί για πράσινα άλογα...

(Το κείμενο που ακολουθεί δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΚΗΦΙΣΙΑ την 28η Νοεμβρίου 2008)

Ζούμε στη χώρα της δυσπιστίας...

Ελάχιστοι συνάνθρωποί μας παίρνουν στα σοβαρά νέες ιδέες και προτάσεις που θα μας βγάλουν απο την συντήρηση του κοινωνικού μας γίγνεσθαι και θα μας δώσουν την ώθηση προς μια γονιμότερη ζωή.

Όμως υπάρχουν και εξαιρέσεις που όσο και αν εμείς οι δύσπιστοι σπεύδουμε να τις κατατάξουμε στα πράσινα άλογα, εκείνες επιμένουν διοτι κάποιος επιτέλους είχε το σθένος να δει τα πράγματα με ανοικτό μυαλό και να κινηθεί με αισιοδοξία έξω απο την στασιμότητα και την απραξία των πολλών.

Πρόκειται για μια παγκόσμιας εμβέλειας πρωτοβουλία νέων ανθρώπων, απο τον Καναδά έως την νέα Ζηλανδία, που αποσκοπεί στο να διατηρήσει αλλά και να βελτιώσει το φυσικό περιβάλλον που περιβάλει τις αστικές περιοχές, διαμορφώνοντας πράσινες ζώνες (Green Belts) γύρω και μέσα σε αυτές.

Πρωτοπόρος της ιδέας υπήρξε ο Γερμανός αρχιτέκτων -- πολεοδόμος Ernst May, o οποίος κατά την διάρκεια του μεσοπολέμου έδωσε νέα πνοή στην αστική ανάπτυξη με τις πρωτοποριακές ιδέες που εφάρμοσε στην ανάπλαση της πόλης της Φραγκφούρτης ενω το 1930 μετακομίζοντας με ολόκληρη την ομάδα των συνεργατών του στην Σοβιετική Ένωση, σχεδίασε για το Σταλινικό καθεστώς τις δομές της νέας Σοβιετικής πόλης.

Μετα τον 2ο ΠΠ την ιδέα ενστερνίστηκε το υπουργείο οικιστικού σχεδιασμού και ανάπτυξης της Αγγλίας υπό τον Duncan Sandys και διαμόρφωσε την ζώνη που περιβάλλει το Λονδίνο έξω απο την περιφερειακή Λεωφόρο 42/55. Το έργο στόχευε στο να οριοθετήσει την ανεξέλεγκτη οικιστική επέκταση της πόλης ώστε οι κάτοικοί της να έχουν πρόσβαση στο φυσικό περιβάλλον χωρίς να αναγκάζονται να ταξιδεύουν μεγάλες αποστάσεις.

Θα έλεγε επομένως κάποιος δημότης της Κηφισιάς, οτι οι ενέργειες του κινήματος των Green Belters να διακόπτουν την αέναη επέκταση των πόλεων με την επακόλουθη καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, έρχεται «γάντι» στις αναβαθμισμένες περιβαλλοντικές ευαισθησίες μας...

Ακριβώς αυτό είδε και διαπίστωσε ως ανάγκη ο νεαρός δημοτικός σύμβουλος της Κηφισιάς Βασίλης Ξυπολυτάς και ξεκίνησε την προσπάθεια δημιουργίας της πρώτης Πράσινης Ζώνης (Green Belt) ως MKO στην Κηφισιά...

Αρκετοί θα τον θυμούνται και απο τους σπόρους του “Lathyrus Blue Ripple”, ενός αρωματικού λουλουδιού που μοίραζε πριν δυο χρόνια, προκαλώντας το ενδιαφέρον των ψηφοφόρων, στις δημοτικές εκλογές του 2006.

Την περασμένη Δευτέρα, στις 24 Νοέμβριου, η Green Belt εγκαινίασε την πρωτοβουλία της σε συνεργασία με την ψυχή του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, κυρία Νίκη Γουλανδρή, το Κοινωφελές ίδρυμα Λάτση και το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών.
Η συνάντηση ήταν λιτή όπως αρμόζει σε κινήματα και οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στο ύπαιθρο.

Αναντίρρητα δεν μπορεί να αγνοηθεί και η θεωρητική πλευρά της προσπάθειας που είναι η μελέτη των συνθηκών συμφιλίωσης του σημερινού άνθρωπου με το πράσινο και την προστασία του. Την διαμόρφωση αυτής της κουλτούρας η Green Belt την ξεκινά αναπτύσσοντας δραστηριότητες και πρωτοβουλίες εκπαιδευτικού χαρακτήρα για τους μαθητές των δημοτικών και των γυμνασίων της πόλης μας.

Αν δεν πιστέψουν και δεν αγαπήσουν την φύση τα παιδιά μας, εμείς οι μεγαλύτεροι θα συνεχίσουμε να αδιαφορούμε ενω εκείνα θα αγωνιούν όλο και συχνότερα να μας μεταπείσουν να φυλάξουμε το χαρτί ή την σακούλα του «Picnic» για να το αποθέσουμε στο πρώτο καλάθι αχρήστων που θα συναντήσουμε.

Η Green Belt ξεκινά με ένα φιλόδοξο πρόγραμμα συνεχών φυτεύσεων 60.000 δενδρυλλίων σε επιλεγμένες περιοχές της πόλης μας με φυτά που προτείνουν ειδικοί βοτανολόγοι του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας.

Στην παρουσίαση αναφέρθηκαν οι πρώτες ζώνες φύτευσης που καλύπτουν περιοχές από τα όρια της πολιτείας και της άνω Κηφισιάς μέχρι την κάτω Κηφισιά και τις Αδάμες.

Συμφωνήθηκε να ξεκινήσουν τα πρώτα φυτέματα στα μέσα Φεβρουαρίου (η ακριβής ημερομηνία θα ανακοινωθεί αργότερα) ενώ αναφέρθηκαν οι σκοποί της οργάνωσης στα δικά μας Κηφισιώτικα πλαίσια, που εκτός απο την διαμόρφωση και την διαφύλαξή ενός βελτιωμένου περιβάλλοντος ζωής θα είναι η καλλιέργεια σειράς εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και εκδοτικών ενεργειών συναφών με τους σκοπούς της Οργάνωσης, ώστε να τις ενστερνιστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι κάτοικοι της πόλης μας και να γίνουν ενεργοί συμμέτοχοι σε αυτές.

Βέβαια όλα αυτά ισως να φαντάζουν κάπως υπερβολικά σε μια πόλη που οι κάτοικοί της συνήθισαν να καταστρέφουν αιωνόβια δένδρα χωρίς την παραμικρή επιφύλαξη και με την επιτροπή περιβάλλοντος, όποτε συνεδριάζει, να έχει στην ατζέντα της προτάσεις κοπής και οχι φύτευσης νέων δένδρων...

Προσωπικά δεν έχω ακόμα συναντήσει έναν συνδημότη μου που να άνοιξε πρώτος συζήτηση για την προστασία των δένδρων της Κηφισιάς ενω όποτε συμμετείχα σε συναντήσεις συλλόγων «προστασίας» της Κηφισιάς, αρκετοί ήταν εκείνοι που εμφανίσθηκαν να παραπονιούνται για το δένδρο που ενοχλεί την πρόσβασή τους σε κάποιο πεζοδρόμιο.

Το ποιο σημαντικό όμως που θα πρέπει να αποτελέσει και στοιχείο της προσπάθειας της Green Belt είναι αυτό που ανέφερε η πάντα διορατική και δραστήρια κυρία Νίκη Γουλανδρή...

Κοντή κουβέρτα κρύα πόδια...

(To ακόλουθο άθρο δημοσιεύτηκε στην τοπική εφημεριδα ΚΗΦΙΣΙΑ την 21/11/2008)

Το κυκλοφοριακό της κάτω Κηφισιάς είναι σαν την κοντή κουβέρτα που τραβάς για να καλύψεις το κεφάλι σου και ξεσκεπάζεις τα πόδια...

Παναγιώτης Κανακάκης – Συνεργασία Πολιτών Κηφισίας

Οι μάχες για το Κυκλοφοριακό / Πολεοδομικό της Κηφισιάς ξεκίνησαν και ας ελπίσουμε ότι θα είναι μάχες που θα φέρουν οφέλη σε όλους (Win-Win Senario) αντι να οδηγήσουν σε εμφύλιο, οπότε όλοι θα χάσουμε (Loose – Loose Senario)

Η πρώτη συζήτηση αφορούσε την κυκλοφοριακή μελέτη της περιοχής μεταξύ των οδών Μάρκου Μπότσαρη και Λύρα με την συμμετοχή δεκάδων δημοτών που δημιούργησαν το αδιαχώρητο κατα την συνεδρίαση της Πέμπτης, 30ης Οκτωβρίου, στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης μας.

Ειπώθηκε ότι πολλοί απο τους ενδιαφερόμενους «ήλθαν για καυγά αλλά έφυγαν χειροκροτώντας την εισήγηση του Δημάρχου Νίκου Χιωτάκη» που ήταν ομολογουμένως λογική και εξισορροπητική...

Ευτυχώς, όλοι αποδέχτηκαν οτι ο μελετητής κύριος Μαυρογιώργος, διαμόρφωσε την επιστημονικά τεκμηριωμένη πρότασή του χωρίς να αγνοήσει τους κατοίκους των περιοχών που θίγονται ή ωφελούνται απο τις προτεινόμενες παρεμβάσεις.

Το ξεκίνημα επομένως ήταν ένα καλό προοίμιο για αυτά που θα ακολουθήσουν ή μήπως παρασυρόμαστε σε ένα υπερβολικά αισιόδοξο σενάριο;

Να σημειωθεί οτι οι διευθετήσεις του κυκλοφοριακού, της περιοχής Λύρα - Μάρκου Μπότσαρη, ήταν προσωρινές διότι όπως ανέφερε ο κύριος Κανακάκης, με την παρομοίωση της κοντής κουβέρτας, δεν μπορείς να λύσεις αποτελεσματικά οτι επι δεκαετίες άφησες διογκωνόμενο με ημίμετρα, αγνοώντας συστηματικά τον επείγοντα χαρακτήρα αντιμετώπισης της πληθυσμιακής και της κυκλοφοριακής έκρηξης.

Ισως γιαυτό η άποψη του Δημάρχου είχε παραπάνω αξία, διότι αφού είδε τα αδιέξοδα, προτίμησε να ακολουθήσει το τρέχον ρεύμα που είναι η προστασία της αμιγούς κατοικίας στην περιοχή, αφήνοντας το παράθυρο μελλοντικών αναθεωρήσεων ανοικτό...

Αλλα αυτά επιτρέπει το κυκλοφοριακό... Σου προσφέρει πολλές εναλλακτικές μικρής κλίμακας διευθετήσεις με χαμηλό κόστος υλοποίησης.

Ασφαλώς δεν πρόκειται για παρεμβάσεις ουσίας που ανήκουν στην ευθύνη του ΥΠΕΧΩΔΕ, όπως η εκατέρωθεν διαπλάτυνση της οδού Καλυφτάκη. Σήμερα μάλλον με ατραπό ομοιάζει η οδός Καλυφτάκη, οριοθετώντας ταυτόχρονα την ατυχέστατη επιλογή της βιομηχανικής ζώνης που ποτέ δεν θα έπρεπε να είχε εγκατασταθεί εκεί αλλά είναι άλλες οι εποχές και οι νοοτροπίες που ευθύνονται γιαυτό.

Το ΥΠΕΧΩΔΕ περιέργως τηρεί σιγή ιχθύος στις κρούσεις του δημάρχου για διαπλάτυνση, σιγή ύποπτη που, για τον μη μυημένο στα τερτίπια της εξουσίας δημότη, υποκρύπτει νόθες ή και δόλιες σκέψεις...

Σε κάθε περίπτωση οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις αφορούν το σήμερα αφού δεν λαμβάνουν υπόψιν την ολοκλήρωση της λεωφόρου Κύμης, που αναμένεται να απορροφήσει σημαντικό μέρος της υπερτοπικής κυκλοφορίας, ούτε την προβλεπόμενη βύθιση του σταθμού του ΗΣΑΠ, έργου μεγάλης σημασίας για τις συνολικές κυκλοφοριακές διευθετήσεις της Κηφισιάς.

Οι συζητήσεις που θα ακολουθήσουν είναι πιθανό να γίνουν σε τεταμένο κλίμα, ιδιαίτερα όταν θα εμφανισθούν τα αιτήματα «της μεζονετούλας των παιδιών...» που γίνεται πιθανά ανέφικτη απο μειούμενους ή διατηρούμενους συντελεστές δόμησης...

Αναμφίβολα, όλοι για μια μαιζονετούλα παλεύουν, ο καθένας για τις ανάγκες του, και όλοι έχουν λόγους να πιέζουν για την «αναβάθμιση» των όρων δόμησης που θα φέρουν τους συντελεστές στα δικά τους μέτρα...

Ας ξεκαθαρίσουμε όμως ένα πράγμα:

Οι δυσκολίες που θα εμφανιστούν δεν θα προέλθουν απο τους μεμονωμένους ιδιοκτήτες για τους οποίους η εφαρμογή των συνεπειών της όποιας παράβλεψης είναι θέμα αυστηροποίησης των ελέγχων της τοπικής πολεοδομίας.

Οι δυσκολίες θα προέλθουν απο τα διασυνδεμένα συμφέροντα που βλέπουν τις οριοθετήσεις και τις βελτιώσεις του πολεοδομικού ως εμπόδιο στα κυνικά συμφέροντά τους.

Ο κυνισμός των συμφερόντων ακολουθεί χρόνια τώρα στην περιοχή μας την πεπατημένη της καμένης γής...

Εκμεταλλεύεται την κἀθε περιοχή όσο δεν έχουν ακόμα γίνει αντιληπτές οι ζημιές της υποσχεθείσας ανάπτυξης ενώ όταν αυτές γίνουν προφανείς εκείνα διαπραγματεύονται την επόμενη δήθεν ανάπτυξη...

Ναι αγαπητοί μου συνδημότες, οι εργολάβοι δεν ενδιαφέρονται για την καμένη γη που αφήνουν πίσω αλλα για το παρθένο έδαφος μπροστά που θα προσφέρει νέες διαστάσεις στον εκμεταλλευτικό κυνισμό τους.

Οι εκτρωματικές παρεμβάσεις τους στην πόλη μας και γενικότερα στο Αττικό λεκανοπέδιο είναι αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης πορείας προς την πολεοδομική υπανάπτυξη...

Όσοι έχουν την παραμικρή αμφιβολία για την αποκρουστική εικόνα της ευρύτερης περιοχής, ας ανοίξουν τον υπολογιστή τους στο Google Earth και ας θαυμάσουν τα κάλλη του λεκανοπεδίου απο ψηλά... Μετα ας κάνουν το ίδιο και για την Πόλη, την Κωνσταντινούπολη και θα νιώσουν ένα σφίξιμο στο στομάχι απο την ακραία διαφορά... διοτι θα καταλάβουν οτι αυτοί που εμείς βλέπουμε υποτιμητικά σεβάστηκαν την Πόλη τους και τον πολιτισμό τους.

Η Κηφισιά μας, με τους ρυθμούς που τρέχουν τα αναπτυξιακά σχέδια των κεφαλαιούχων και οχι αποκλειστικά των εργολαβων, οδηγείται με μαθηματική ακρίβεια σε συνθήκες όπως εκείνες στην παιδική ταινία Wally-e με τον έντονο οικολογικό προβληματισμό.

Οχι αγαπητοί μου δεν θα πρέπει να γίνει οτι απέμεινε απο την Κηφισιά προέκταση της Αθηναϊκής οικιστικής χαβούζας.

Δεν θα πρέπει να αγοράζονται διαμερίσματα και μεζονέτες επειδή υπάρχει ακόμα πράσινο στο διπλανό οικόπεδο μόνο που και εκείνου η σειρά θα έλθει με το συνακόλουθο αδιέξοδο...

Το πολεοδομικό της πόλης μας και οι όποιες αναθεωρήσεις είναι μεν αναγκαίες σε αρκετά σημεία αλλά δεν ανοίγουν τον δρόμο για την πόλη του μέλλοντος με τα στοιχεία της διατηρισιμότητας (sustainability).

Σε μία εποχή που οι ευρωπαίοι πολεοδόμοι αναθεωρούν εκ βάθρων τις πόλεις απομεινάρια της βιομηχανικής επανάστασης στηρίζοντας το κοινωνικό στοιχείο της γειτνίασης των ανθρώπων, εμείς παραμένουμε οπαδοί της ψυχρής και αδιέξοδης ανάπτυξης πόλεων όπως αυτές πού ήδη εγκαταλείφθηκαν και σαπίζουν στην αμερικανική ήπειρο...

Επικεντρωνόμαστε στην διάνοιξη του τυχαίου δρόμου ή στο αν θα πρέπει να επεκταθεί το σχέδιο πόλης κατά μερικά στρέμματα γής και δεν βλέπουμε το μετα, δεν βλέπουμε το που θέλουμε να πάμε διοτι δεν έχουμε το παραμικρό όραμα για το πως θα πρέπει να ζουν οι άνθρωποι στην κοινωνία μας...

Δυστυχώς δεν θα σωθούμε από τις όποιες μικροπαρεμβάσεις και αναθεωρήσεις του γενικού πολεοδομικού σχεδίου της πόλης μας, ιδιαίτερα μετά τις επιπτώσεις της τρέχουσας χρηματοοικονομικής κρίσης, που θα γίνονται ολοένα και δυσμενέστερες απο τα χαρακτηριστικά μιας ανάπτυξης γεμάτης εχθρότητα προς τον άνθρωπο και τις πραγματικές ανάγκες του.

Σήμερα, η πολεοδομική ανάπτυξη με κοινωνικό πρόσωπο θα πρέπει να είναι περισσότερο απο ποτέ η επιδίωξη μας, ο μοναδικός ισως στόχος της κοινωνίας μας και ασφαλώς της ποιο δικής μας, της Κηφισιώτικης