Παύση πληρωμών!!!

(Το ακόλουθο άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Κηφισιά την 18η Ιουνίου 2010)

Τις προάλλες, σε μια επίσκεψή μου στο Δημαρχείο Κηφισιάς, τράβηξε την προσοχή μου ένα μικρού σχήματος έντυπο με βαθυστόχαστους τίτλους του επιπέδου «Όχι στη Νέα Κατοχή»

Από κάτω συνέχιζε με υπότιτλους: «Έξω το Ευρώ, Έξω από την Ε.Ε., Στάση πληρωμών στο «χρέος», Κρατικοποίηση των Τραπεζών...»

Η πρώτη μου σκέψη ήταν ότι επρόκειτο για φαινόμενο του καύσωνα που ενέσκηψε μαζί με το σκληρό φετινό καλοκαίρι κάπως πρώιμα...

Όμως ρίχνοντας μια ποιο προσεκτική ματιά είδα ότι επρόκειτο για σκεπτικό που υπέγραφαν αρκετοί συμπολίτες μας και μάλιστα προοδευτικοί επιστήμονες αν και αριστεροί...

Μα θα πείτε: Oι αριστεροί είναι προοδευτικοί, τι το περίεργο; διότι επιθυμούν διακαώς την ανανέωση του σαθρού καπιταλιστικού συστήματος που ενέσκηψε και στη χώρα μας και έγινε η αιτία όλων των δεινών...

Άρα, όποιος θέλει την ανανέωση και έχει πρόγραμμα και μέθοδο όπως ο κάθε επιστήμονας και επιπλέον είναι αριστερός, έχει τα εχέγγυα να είναι προοδευτικός...

Έτσι τουλάχιστον θέλουν να πιστεύουν για τον εαυτό τους οι αριστεροί επιστήμονες και σε μεγάλο βαθμό το έχουν πετύχει διότι έχει καθιερωθεί η έννοια του προοδευτισμού ως συνώνυμη του αριστερισμού ή μάλλον είχε. Eίχε τότε που ο φασισμός είχε διαλύσει τον κοινωνικό ιστό της χώρας με τις παραπλανητικές αναφορές στα δίκαια των εργαζoμένων και η αλλαγή, βασισμένη στην κοινωνική δικαιοσύνη και ισονομία, ήταν στοιχείο προοδευτισμού.

Η κεκτημένη όμως ταχύτητα αποδοχής αυτών των θέσεων και η αδιαφορία στο να αναθεωρούμε έννοιες και δεδομένα που εκφράζονται από αυτές, μας έφεραν στην εποχή της παρανόησης και της κακοχρησίας των όρων ώστε ένας επιστήμονας να διατηρεί δογματικές θέσεις όπως αυτές της αριστεράς και ένας βαμμένος δογματικός να αποκαλείται προοδευτικός.

Προοδευτικός όμως σε τι; Στην επαναφορά του κρατικού καπιταλισμού και στην ασυδοσία της κρατικής και ασύδοτης γραφειοκρατίας που κατέστρεψε και τις ελάχιστες ελπίδες του υπαρκτού σοσιαλισμού να επιβιώσει; Γιαυτό τον προοδευτισμό μιλάμε;

H μήπως μιλάμε για τον προοδευτισμό που προτείνει: Χαλάστε τα όλα, γκρεμίστε τα όλα, κόψτε κάθε δεσμό με το σάπιο καπιταλιστικό σύστημα και επιστρέψτε στο παρελθόν, στην ανέχεια του παρελθόντος, στην φτώχεια και στην ανημποριά ώστε οι πλούσιοι να φτωχύνουν τόσο που η εξομάλυνση των κοινωνικών διαφορών να φέρει επιτέλους την πολυπόθητη κοινωνική δικαιοσύνη...

Ω ποια μωρία και ποια υποκρισία αφού άλλες είναι οι ενδόμυχες σκέψεις και οι σκοπιμότητες του επανεμφανισθέντος αριστερίστικου προοδευτισμού που δείχνει να αγαπά μανιωδώς το παρελθόν για να μπορέσει έτσι να κάνει το θαυμαστό άλμα προς το μέλλον...

Για να δούμε όμως πόσο εφικτό είναι αυτό το άλμα προτείνω να περιηγηθούμε στο «παρελθόν» που στην προκείμενη περίπτωση είναι συνυφασμένο με την αποδοχή της Χρεοκοπίας ή την Στάση Πληρωμών.

Η Στάση Πληρωμών σημαίνει είτε περίοδο χάριτος στην αποπληρωμή των χρεών της χώρας προς τρίτους είτε ολοκληρωτική παραγραφή τους με την δικαιολογία του «Ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος...» είτε ακόμα και συνδυασμό τους.

Και στις τρεις περιπτώσεις θα διαμορφωθεί χιονόμπαλα επιπτώσεων στην παγκόσμια και την Ελληνική οικονομία που τρέμω και στην σκέψη να την ψελλίσω...

Οι Ελληνικές τράπεζες που έχουν επενδύσει στα Ελληνικά ομόλογα μεταξύ 40 και 50 δις Ευρώ θα χρεοκοπήσουν. Εδώ, όλο το πακέτο στήριξης ήταν 28 δις και άρκεσε για να μπαλώσουν χωρίς να επιλύσουν ριζικά το πρόβλημα ρευστότητας που έφερε η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.

Να σημειωθεί ότι και η πρόσφατη υποβάθμιση των Ελληνικών ομολόγων από την Moody’s θα ήταν εντελώς καταστροφική αν δεν είχε προηγηθεί η απόφαση της ΚΤΕ να κάνει δεκτά τα κρατικά ομόλογα έναντι μετρητών μέχρι το τέλος του 2011.

Οι ξένες τράπεζες, οι οποίες κατέχουν τον κύριο όγκο των ομολόγων, θα αντιμετωπίσουν τεράστια πρόσθετα ανοίγματα που λόγω του πολλαπλασιαστικού τρόπου δημιουργίας της τραπεζικής ρευστότητας (διότι ασφαλώς κανείς δεν είναι αφελής για να πιστέψει ότι υπάρχουν όλα αυτά τα τρισεκατομμύρια ρευστό σε άμεση εμπράγματη αξία) θα είναι καταστροφικά.

Θυμίζω ότι όπως δημιουργήθηκε η τεράστια ρευστότητα που οδήγησε σε επίπλαστη ευμάρεια τους κατοίκους της γης την περίοδο 1996 - 2006 έτσι, αλλά με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, δημιουργήθηκε και η μαύρη τρύπα που ρούφηξε την υπερβολή. Στη μαύρη αυτή τρύπα χάθηκε περισσότερο από το 90% της αξίας και του πλούτου των γιγάντιων τραπεζών Bank of America και Citibank.

Οι τράπεζες όμως είναι ο μοχλός λειτουργίας του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος. Αν οι τράπεζες χάσουν την ρευστότητά τους τα κράτη αδυνατούν να δανειστούν όχι για κανένα άλλο λόγο παρά για να πληρώσουν τους μισθούς και τις συντάξεις των εργαζομένων. Ούτε λόγος να γίνεται για τις όποιες επενδυτικές ανάγκες ή τις ανάγκες ρευστότητας της επιχειρηματικής κοινότητας την οποία οι αριστεροί επιστήμονες επιθυμούν διακαώς να κρατικοποιήσουν.

Τους διαφεύγει φαίνεται ότι η κρατικοποίηση δεν αλλάζει τις δομές λειτουργίας του συστήματος όσον αφορά την δημιουργία ρευστότητας, υπεραξίας και πλούτου και αν δεν παράγεται πλούτος για να χρησιμοποιηθεί, έστω με αυστηρά κοινωνικά κριτήρια, τότε όλοι, του επιχειρηματικού κράτους συμπεριλαμβανομένου, θα τρωμε τις σάρκες μας ή άλλως τα ήδη ισχνά αποθεματικά μας μέχρι τελικής εξάντλησής τους.

Η έλλειψη ρευστότητας θα οδηγήσει όλα τα συστήματα, και εκείνα με ισχυρή κρατική παρουσία, σε επιθανάτιο ρόγχο. Άλλωστε σε κανένα κομουνιστικό κράτος δεν υπήρξε άρνηση συνεργασίας σε αντικείμενα τραπεζικής με τους καπιταλιστές και αν αυτή δεν υπήρχε, η επιβίωση του υπαρκτού σοσιαλιστικού εγχειρήματος επί 70 χρόνια θα ήταν απολύτως αδύνατη.

Άρα, και αν όλα παρέμεναν ίδια, η έλλειψη ρευστότητας των τραπεζών θα ήταν αρκετή για τη διακοπή κάθε δραστηριότητας. Θα επρόκειτο για όλεθρο αντίστοιχο με αυτόν που είδαμε σε ταινίες αναπαράστασης του τι θα συνέβαινε μια μέρα μετά από έναν υποτιθέμενο πυρηνικό όλεθρο... Οι κάτοικοι των πόλεων, δεν θα πέθαιναν μεν από την φωτιά του ωστικού κύματος και την ραδιενέργεια αλλά από την ανέχεια όπως κατά την περίοδο της κατοχικής πείνας.

Ακόμα και αν αντιταχτεί το επιχείρημα ότι οι τράπεζες θα κρατικοποιηθούν και θα συνεχίσουν να λειτουργούν με κοινωνικά κριτήρια, το ερώτημα παραμένει ως προς την εξεύρεση ρευστότητας εφόσον η υπάρχουσα θα έχει καταστραφεί και οι εγγυήσεις ή η ασφάλεια από τους μηχανισμούς των διατραπεζικών αγορών δεν θα υπάρχουν.

Στην Αργεντινή π.χ. δεν έγινε απόλυτη στάση πληρωμών, αλλά κούρεμα (σμίκρυνση των υφιστάμενων δανειακών υποχρεώσεων) μέσα από ένα νόμισμα που δεν είχε καμία παγκόσμια απήχηση και επομένως δεν μπορούσε να παρασύρει τις τράπεζες δανειστές στον όλεθρο, παρά το ότι ο δανεισμός ήταν σε δολάρια. Η ζημιά σταματούσε εκεί, στην Αργεντινή, και δεν επηρέαζε το δολάριο. Η Ελληνική ζημιά θα επεκταθεί σαν φωτιά σε όλη την Ευρώπη! Αν οι Λατίνοι είχαν ένα ενιαίο νόμισμα και συνέβαινε ότι συνέβη στην Αργεντινή τα αποτελέσματα της κατάρρευσης θα ήταν πολύ ποιο έντονα σε όλη την λατινική Αμερική και κατ’ επέκταση στην Παγκόσμια τραπεζική αγορά.

Ας δούμε όμως και μια σειρά από άλλες επιπτώσεις φαινομενικά λιγότερο σημαντικές αλλά ικανές, η κάθε μια από μόνη της, να έχουν καταλυτικές επιπτώσεις στην συνέχεια του Ελληνικού κράτους όπως το γνωρίζουμε τα τελευταία τριάντα χρόνια.

Οι καταθέσεις:

Οι καταθέσεις των πάντων, θα κοπούν κατά αναλογία με την ισοτιμία της υποτιθέμενης Νέας Δραχμής προς το Ευρώ.

Αν αυτή είναι (το πιθανότερο) στο 50% του Ευρώ τότε είτε θα χαθεί η αξία τους κατά 50% αλλά θα λαμβάνουν δραχμικό επιτόκιο πληθωριστικών προδιαγραφών, όπως την δεκαετία 1985 - 1995 (18% - 20% έναντι πληθωρισμού 25%, που έκανε τους καταθέτες να διατηρούν την ψευδαίσθηση του πλουσίου...) είτε, στην καλύτερη περίπτωση, θα αποδίδουν σχεδόν μηδενικό επιτόκιο αλλά θα κρατήσουν την αξία του κεφαλαίου σε Ευρώ.

Και τα δυο είναι μη επιθυμητές καταστάσεις σε σχέση με την τρέχουσα ενώ θα διευρυνθεί ξανά η κοινωνική ανισοκατανομή. Οι νέες καταθέσεις εννοείται ότι θα έχουν την δυσμενέστερη τύχη.

Δανεισμός:

Με την αντιστοιχία της Νέας Δραχμής έναντι του Ευρώ το χρέος ακόμα και αν ακυρωθεί κατά το ήμισυ θα επανέλθει ως οφειλή στο 100% λόγω της απομείωσης των δυνατοτήτων της χώρας να το αποπληρώσει με το πληθωρισμένο του νόμισμα. Ακόμα και οι υπάρχουσες δυνατότητες αποπληρωμής θα οφείλονται στην αποτρόπαιη κλοπή του ιδρώτα των εργαζομένων πέρα της αρχικής απομείωσης κατά 50% της αγοραστικής του δύναμης (σε εισαγόμενα αγαθά) που θα προέλθει από τον πληθωρισμό!!!

Δηλαδή ο εργαζόμενος και θα χάσει ακαριαία το 50% της αγοραστικής του δύναμης έναντι του κόσμου των εισαγόμενων αγαθών (δηλαδή σχεδόν όλων) και θα συνεχίσει να την χάνει λόγω υπερπληθωρισμού... (Αυτός ο φόβος του υπερπληθωρισμού είναι που επιβάλει στο ΔΝΤ ελέγχους για την συγκράτησή του ώστε να μη δημιουργείται καταστροφικός στασιμοπληθωρισμός που απαξιώνει τους κόπους επαναφοράς των δανειζόμενων οικονομιών σε τροχιά ανάπτυξης)

Άρα η χώρα, εκτός του ότι θα έχει ένα τεράστιο χρέος να αποπληρώσει, εκτός αν καταφύγει σε ολοκληρωτική άρνηση ευθυνών αποπληρωμής, θα βρεθεί σε αδυναμία οποιουδήποτε νέου δανεισμού για την εκπλήρωση λοιπών υποχρεώσεων της ακόμα και ως εγγυήτρια προς τρίτους.

Επομένως, η οικονομία θα κλείσει και οι εισαγωγές όλων των αγαθών συμπεριλαμβανομένων και των καυσίμων θα σταματήσουν ή θα περιοριστούν δραματικά. Αν θελήσει κάποιος να βρει αντίστοιχο παράδειγμα στον κόσμο θα αποτύχει. Στην Κούβα π.χ. όταν πέτυχε η επανάσταση που έτσι και αλλιώς έγινε σε συνθήκες σήψης και απαξίωσης της κυβέρνησης Μπατίστα, με την συμμετοχή μερικών εκατοντάδων ανταρτών που δεν έγιναν ποτέ περισσότεροι από λίγες χιλιάδες με την ολοκλήρωση του αγώνα τους (πρόκειται για επιχείρηση επιπέδου μάχης του Ελληνικού εμφυλίου...) στηρίχτηκαν στην Σοβιετική ένωση δηλαδή στην εμπειρία που εξυπηρετούσε τα στρατιωτικοπολιτικά συμφέροντα της υπερδύναμης έναντι των ΗΠΑ εκείνη την εποχή. Εμάς, στην Ελλαδίτσα ποιος θα μας κάνει τον καλό Σαμαρείτη και για ποια πολιτικοστρατιωτικά συμφέροντα. Ας είναι καλά η δυναμική Τουρκία που θα εξυπηρετήσει αυτά τα συμφέροντα αδιαφορώντας για τη δική μας μοίρα...

Δεν είναι ανάγκη βέβαια να τονίσω ότι ο δανεισμός για οποιαδήποτε οικοδομική δραστηριότητα θα είναι εκτός σκέψης λόγω των υψηλών επιτοκίων που θα είναι αναγκαία για την στήριξη μιας στοιχειώδους ρευστότητας σε όσες τράπεζες θα έχουν επιβιώσει, ακόμα και αν έχουν κρατικοποιηθεί.

Το κράτος θα εφαρμόζει πιστά την λογική του πληρώνω εφ’οσον έχω, αντί του πληρώνω και μετά ψάχνω να τα βρω... Οι όποιες κατακτημένες με μακρόχρονους αγώνες ασφαλιστικές εγγυήσεις και εργατικά δικαιώματα θα καταπέσουν πολύ ποιο απότομα από ότι σήμερα που η κατάσταση ελέγχεται λόγω προγραμματισμένης αντιμετώπισης της κρίσης.

Οι μισθοί και οι συντάξεις επομένως, ακόμα και αν παραμείνουν ονομαστικά ίδιοι, δημιουργώντας ψευδαισθήσεις ομαλότητας, θα έχουν την μισή αγοραστική αξία που θα συνεχίζει να μειώνεται εφ’οσον όλα σχεδόν τα αγαθά θα εισάγονται.

Συνεχίζεται την επόμενη Παρασκευή.