Άμεσες και τολμηρές αποφάσεις...

(Το ακόλουθο κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Κηφισιά την 25η Σεπτεμβρίου 2009)

Αυτό ήταν το επιστέγασμα των θέσεων του απερχόμενου, λόγω εσπευσμένων εκλογών, υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών κυρίου Παπαθανασίου στον τύπο μέχρι που παρακολούθησα την προεκλογική ομιλία του στο Δημαρχείο Κηφισιάς, την περασμένη Δευτέρα.

Είναι γνωστό ότι ο κύριος Παπαθανασίου, εκτός από Κηφισιώτης, που αποδεδειγμένα αγαπά τον τόπο του, είναι και ένας απλός, καθημερινός άνθρωπος. Με τον τρόπο αυτό δεν έχει εχθρούς ούτε καν στην αντιπολίτευση πλην εκείνων των βαμμένων κομματολάγνων που, έχοντας αποστηθίσει το πρόγραμμα της παράταξής τους, αρνούνται να αναθεωρήσουν το παραμικρό ακόμα και αν αυτό έχει ξεπεραστεί από τις ανακατατάξεις της γρήγορης εποχής μας.

Ο κύριος Παπαθανασίου κατάφερε, σε μια εποχή που η παράταξη της ΝΔ δοκιμάζεται από τις ανεπιτυχείς επιλογές της, να κερδίσει τις εντυπώσεις. Δεν είπε τίποτα το υπερβολικό. Δεν φούσκωσε για καμία ενέργεια η πρωτοβουλία της ΝΔ ή του ιδίου ως υπουργού. Δεν ήταν ούτε βαρετός ούτε στομφώδης.

Ήταν απλός και σαφής. Ήταν ένας υπουργός της Ελλάδας του 2009 και όχι της Ελλάδας του παρελθόντος.

Όμως η αναφορά του στο έργο της Κυβέρνησης δεν έδωσε εκείνο που θα ανέμενε κανείς, δεν έδωσε την πίστη στο πως θα βγούμε από την κρίση παρά τις εξαιρετικές παρουσίες στο προεκλογικό του φυλλάδιο, πότε με τον πρόεδρο του EuroGroup, κύριο Jean Claude Junker, πότε με τον Επίτροπο για τις Οικονομικές και Νομισματικές υποθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης κύριο Joaquin Almunia και πότε με τον επανεκλεγέντα πρόσφατα στην Προεδρεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κύριο Jose Manuel Barroso.

Ζήτησε ως προϋπόθεση της νέας του προσπάθειας, ομολογουμένως με πολύ χαριτωμένο τρόπο, την ψήφο των παρισταμένων ώστε αν επανεκλεγεί και παραμείνει στην κυβέρνηση να συνεχίσει το έργο του οδηγώντας τη χώρα σε ασφαλή, εκτός της παγκόσμιας οικονομικής τρικυμίας, νερά.

Πρέπει να αποδεχτώ ότι με κέρδισε αλλά ταυτόχρονα με έβαλε σε περισσότερες και βαθύτερες σκέψεις.

Στις δέκα υποσχέσεις, στο προεκλογικό του φυλλάδιο, καθορίζει ένα σκεπτικό που αν το είχε ποτέ υλοποιήσει υπουργός οικονομικών θα ευρισκόμουν σε δίλημμα για το εάν θα τον αποκαλούσα Θεό ή έστω κάτι παραπλήσιο.

Μα θα μου πείτε, αυτή είναι η γενικευμένη τακτική των υποψηφίων, το να υπόσχονται λαγούς με πετραχήλια. Τι θάθελες δηλαδή, να πει, ότι λυπάμαι που δεν κατάφερα εκείνο ή το άλλο, συγχωρήστε με π.χ. που δεν πρόβλεψα την αδυναμία της ΑΣΠΙΣ Ασφαλιστικής να καλύψει τις υποχρεώσεις της παραμονές των εκλογών;

Όχι, δεν θα περίμενα το αδύνατο ή το ανέφικτο από τον κύριο Παπαθανασίου.

Αντιλαμβάνομαι ότι οι υποσχέσεις του για άμεσες και τολμηρές αποφάσεις ήταν και παραμένουν υποσχέσεις που κάθε κυβέρνηση τροχιοδρομεί με ελάχιστες διαφορές και ανεξάρτητα από το σοσιαλιστικό μίγμα που εμπεριέχουν διότι η οικονομία είναι μια και οι τεχνικές της πρακτικά οριζόμενες σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Από την στιγμή που μπήκαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μάλιστα στον Νομισματικό της πυρήνα, μπορεί να έχουμε απόψεις αλλά η ευχέρειά μας περιορίζεται στο να τις συζητάμε στα καφενεία της παραπολιτικής και όχι στις αίθουσες των Βρυξελλών.

Το πρόγραμμα που προτείνει ο κύριος Παπαθανασίου είναι πρόγραμμα που προτείνει και το ΠΑΣΟΚ με αλλαγμένη την απόχρωση στα πατζούρια του σπιτιού.

Όταν μπείτε όμως στο προθάλαμο της οικονομικής πολιτικής και πολύ περισσότερο όταν φτάσετε στο σαλόνι θα βρείτε τα ίδια έπιπλα και παρόμοιας έμπνευσης διακόσμηση. Ασφαλώς το χρώμα των χαλιών δεν αρκεί για να αλλάξει την αίσθηση που παρἐχει ο χώρος ή να τονίσει τις διαφορές των δυο παρατάξεων.

Ο κύριος Παπαθανασίου, λόγω ακριβὠς της αμεσότητάς του, επελέγη από τον πρωθυπουργό να αντικαταστήσει τον φθαρμένο πολιτικά κύριο Αλογοσκούφη. Επελέγη όμως και λόγω της καθημερινής επαφής του με τον κόσμο των επιχειρήσεων μιας και ο ίδιος, επί χρόνια επιχειρηματίας και πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, ήξερε από τι πάσχουν οι καρδιές των επιχειρηματιών.

Το να πεις στον κύριο Παπαθανασίου το τι συμβαίνει στις Ελληνικές επιχειρήσεις είναι σαν να προσπαθείς να φέρεις γλαύκα στην Αθήνα.

Αν όμως του πεις ποια τεχνική θα μπορούσε να έχει τη μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα στα δημοσιοοικονομικά ίσως να τον πιάσεις λίγο αδιάβαστο.

Στα δημοσιονομικά όμως βρίσκεται το μέγιστο πρόβλημα και εκεί θα απαιτηθούν οι πρώτες σκληρές παρεμβάσεις.

Φρόντισε να αναφέρει στην ομιλία του ότι εμείς στην Ελλάδα καταφέραμε να έχουμε ηπιότερης μορφής επιπτώσεις από τους Ισπανούς που φθασαν την ανεργία στο 17%. Αν και δεν είμαι βέβαιος για το ποια χώρα έχει υψηλότερη ανεργία, με τις ανεπαρκέστατες τεχνικές καταμέτρησης των ανέργων στη χώρα μας, θα του έλεγα το “καλομελέτα και έρχεται” διότι ομελέτα χωρίς αυγά δεν φτιάχνεται και μείωση δαπανών χωρίς αύξηση της ανεργίας δεν επιτυγχάνεται εκτός αν είσαι μάγος ή ο Γιώργος Παπανδρέου που βρήκε πως με μόλις τρία δισεκατομμύρια θα φέρει το πλοίο σε απάνεμα νερά.

Επειδή όμως έχω μεγαλώσει και δεν πιστεύω σε μάγους αλλά ούτε στις μαγικές λύσεις των πολιτικών, δεν θεωρώ εφικτή τη λύση του κυρίου Παπανδρέου αλλά ούτε και τις ελπίδες του κυρίου Παπαθανασίου για έξοδο από την κρίση χωρίς τραύματα.

Τα κοινοτικά χρήματα π.χ. που όλοι θεωρούν ως τον από μηχανής Θεό έχουν ένα τραγικό απόηχο... Τελειώνουν... Ναι τα χρήματα από το Τέταρτο Χρηματοδοτικό Πλαίσιο γνωστό και ως ΕΣΠΑ τελειώνουν το 2013 και αυτό θα είναι το ΤΕΛΟΣ. Μέχρις εκεί η καλοσύνη των ξένων.

Από εκεί και ύστερα θα αντιμετωπίσουμε τη ζούγκλα του απόλυτου ανταγωνισμού και όποιος φαει τον άλλο... Καπιταλιστικό σύστημα δεν έχουμε στη διεθνή οικονομία ή μήπως θα το αλλάξει η μικρή Ελλάς;

Εμείς όμως αναφερόμαστε συνεχώς στα έργα με την χρηματοδότηση αυτού του πλαισίου που όταν θα αναλωθούν δεν φαίνεται να σκεφτόμαστε πως θα συνεχίσουμε χωρίς αυτά.

Εκεί λοιπόν βρίσκεται το σφάλμα ή το έλλειμμα των υποσχέσεων του κυρίου Παπαθανασίου.

Μας υπόσχεται καλοπροαίρετα και τον πιστεύω απόλυτα ότι θα προσπαθήσει να εφαρμόσει τα περισσότερα από όσα αναφέρει στο προεκλογικό του φυλλάδιο.

Όμως δεν μας λεει πως η μικρή Ελλάς θα σταθεί στα πόδια της όταν λόγω της κρίσης θα έχει αναλωθεί η χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ σε έργα που θα φέρουν μεν άμεση οικονομική ανακούφιση στο λαό αλλά δεν θα φέρουν καμία ανακούφιση στο άγχος του για το μέλλον ενώ κανείς Ιρβινγ Υάλομ δεν θα σταθεί ικανός να μας απαλλάξει μαζικά από τις νευρώσεις στο σκληρό μέλλον που έρχεται.

Η έμφαση των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, όσο και αν αναφέρεται σε στόχους και πάλι στόχους, σύντομα θα αποκαλύψει τα πολύ εύθραυστα αν όχι γυάλινα πόδια μας στο να σταθούμε στην μετά το 2013 εποχή.

Όσο και αν επαναπαυόμαστε κατά την προσφιλή μας συνήθεια εφησυχασμού με το “έχει ο Θεός”, θα αντιληφθούμε σύντομα ότι ο Θεός παίρνει πολλά αιτήματα τελευταία από τον πλανήτη γη και έχει κάπως κουραστεί με τις αφεντιές μας...

Ποιος δεν θυμάται τις υποσχεσιολογίες για μια καλύτερη Ελλάδα μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες; Όσο την είδατε εσείς άλλο τόσο την είδα και εγώ και αν θέλετε ας βγάλουμε και το έτος της κρίσης. Είδατε μήπως την καλλίτερη Ελλάδα το 2008; Τότε γιατί να την δείτε το 2013; Αμ δεν θα την δείτε αλλά θα πρέπει να ελπίζετε και για να ελπίζετε θα πρέπει να έχετε τον λόγο τιμής της κάθε κυβέρνησης ότι θα τηρήσει το πρόγραμμά της.

Ο κύριος Παπαθανασίου δεν εστιάζει επομένως στο πως θα πάρουμε κεφάλι και θα υψώσουμε το ανάστημά μας ως χώρα ώστε να αντεπεξέλθουμε στον παγκόσμιο ανταγωνισμό αντί να καταφύγουμε στις εύκολες λύσεις της κυρίας Παπαρρήγα που συνιστά το αμίμητο: “Εμείς θα τα πάρουμε από τους πλουτοκράτες...”

Ο κύριος Παπαθανασίου αραδιάζει μια σειρά ορθών παρεμβάσεων αλλά όλες αυτές μοιάζουν με παρεμβάσεις fine tuning σε μια καλολαδωμένη μηχανή... Όμως το πρόβλημά μας είναι ότι η μηχανή είναι ξεχαρβαλωμένη και η προσπάθειά του θα πάει εν πολλοίς στράφι!

Δεν υπάρχουν επίσης οι συνθήκες που θα ενεθάρρυναν μία δραματική διαφοροποίηση του κυρίου Παπαθανασίου προς την παράταξή του διότι δεν είναι Τατούλης να τα αφήνει εκεί που τρωει όσο και αν έχει δίκιο...

Όμως τι θα γίνει με μας που καλούμεθα να τον ψηφίσουμε;

Πως να αδικήσουμε έναν άνθρωπο που μας συγκινεί με την απλότητα και την σαφήνεια του λόγου του;

Θα πρέπει εδώ να πω το αυτονόητο. Η πολιτική είναι ζούγκλα χειρότερη από την κάθε ζούγκλα της φύσης.

Εκεί έχεις μόνο θηρία που βλέπεις σε μια διάσταση... Στην πολιτική τα θηρία όταν τα βλέπεις σου έρχονται από πολλές διαστάσεις.

Οι συνάδελφοι και η εσωκομματική πολιτική είναι η μια διάσταση αλλά ο κόσμος με τις ανησυχίες και τις απαιτήσεις του καθενός οι άλλες.

Αντιλαμβάνομαι ότι η διελκυστίνδα μεταξύ μόνο δυο διαστάσεων είναι φοβερή και για περισσότερες ένας γόρδιος δεσμός.

Ο λαός όμως προέχει και θα περιμένει να δει εκτός από βελτιωτικές παραθέσεις και σκέψεις για ριζικές τομές που θα πονέσουν τους πάντες αρκεί να απομακρύνουν τον κίνδυνο πνιγμονής.

Όσοι θυμούνται την δραματική απεργία των ανθρακωρύχων της Αγγλίας θα θυμούνται και το τι λεγόταν για την αποκρουστική αντεργατική πολιτική της σιδηράς κυρίας Θάτσερ.

Λίγα χρόνια αργότερα η μεγάλη πλειοψηφία των επανεκπαιδεύντων ανθρακωρύχων είχαν άλλες δουλειές και έπιναν στις προσφιλείς τους Pub στο όνομα αυτής της πείσμονος πολιτικού. Λέτε να είχαν όλοι άδικο;