Το δένδρο της δικής μας και της διπλανής πόρτας.

Το κείμενο που ακολουθεί δημοσιεύθηκε στην τοπική εφημερίδα Κηφισιά, στις 23 Μαρτίου του 2008. Αποτελεί ένα ξέσπασμα ενάντια στην υποκρισία και στην μηχανιστική μας αντίδραση για τα πολλά και σοβαρά της καθημερινότητάς μας όπως το «περιβάλλον» που αν το δούμε πρακτικά δεν είναι αφηρημένο και αόριστο αλλά η αυλή μας, το πεζοδρόμιό μας ή έστω η γειτονιά μας... Μετα ας ρίξουμε την περισσή μας ενέργεια στα υπόλοιπα... στα δάση, στις λίμνες και στα ποτάμια της γής μας..., ακόμα και σ’όλο το πλανητικό μας σύστημα, εάν μάθουμε οτι και αυτό κινδυνεύει...

Ας ξεκινήσουμε όμως απο αυτό που μας αφορά άμεσα απο «Το δένδρο της δικής μας και της διπλανής μας πόρτας...»

Τελευταία γινόμαστε ολοένα και περισσότερο μάρτυρες μιας νέας κουλτούρας, της κουλτούρας του εθελοντισμού, των οργανώσεων για το καλό των άλλων, ενός δηλαδή γενικευμένου αλτρουισμού.

Ταυτόχρονα, αυξάνεται και η ευαισθητοποίησή μας για το περιβάλλον που ζούμε και κινούμαστε... ισως διοτι συνειδητοποιήσαμε πλέον οτι οι αποστάσεις μίκρυναν, ο χώρος μας «συρρικνώθηκε» και η απεραντοσύνη που νομίζαμε ότι υπήρχε δεν δικαιολογεί πια την αδιαφορία μας για οτι θεωρούσαμε μακρινό.

Έτσι φτάσαμε να μιλάμε για το περιβάλλον ίσως περισσότερο απο οτιδήποτε άλλο.

Η λέξη έγινε κωδικός επικοινωνίας, κλειδί για το άνοιγμα συζητήσεων που υποκατέστησαν άλλες με τις οποίες προσπαθούσαμε να απαντήσουμε στις υπαρξιακές μας αγωνίες ή να βρούμε λύσεις στις καθημερινές μας ανασφάλειες...

Θυμάμαι, τα χρόνια της εφηβείας, στην δεκαετία του 60, την δεκαετία που έφερε τις ανατροπές του Μαϊ του 68, ο προβληματισμός των συνομηλίκων μου ήταν για το πως θα βρούμε διεξόδους απο το σκληρό περιβάλλον της επιτήρησης των γονιών, των δασκάλων και της κοινωνίας γενικότερα. Τότε θέλαμε να πάρουμε ανάσες ζωής και ελευθερίας και το περιβάλλον περιοριζόταν σε αυτό των αισθήσεων εάν οχι και των ψευδαισθήσεων… Οπωσδήποτε δεν επρόκειτο για το φυσικό περιβάλλον για το οποίο αν ακούγαμε κάτι θα ήταν τα παράπονα κάποιου ηλικιωμένου για τις υγρασίες και τους πόνους απο τα αθροιτικά ή όπως έλεγαν τους «ρευματισμούς» και ας μην υπάρχει τέτοιος ιατρικός όρος.

Γα τα δένδρα και το πράσινο ούτε λόγος να γίνεται... Όσοι μπορούσαν ξεπάτωναν και τα μεινεμένα ώστε η οικοδομή του εργολάβου να έχει άπλετο φως... τουλάχιστον όσο θα καθυστερούσε να το δώσει με αντιπαροχή και ο γείτονας...

Σιγά-σιγά το άπλετο περιοριζόταν στο απόλυτα προβληματικό με σχεδόν άφαντες τις αχτίδες του ηλίου… Όμως δεν ήταν πολλά τα χρόνια που είχε εγκαταλείψει ο πολύς κόσμος την χωρίς φως και με την μοναδική βρύση στην πλατεία του χωριού επαρχία και οι μικροανέσεις της πόλης φάνταζαν ακόμα ονειρικές...

Τόφτιαξες το διαμέρισμα; άκουγες να ρωτούν συστηματικά και επίμονα όταν δεν άκουγες για τα αρθριτικά και τις υγρασίες…

Πέρασαν 40 τόσα χρόνια, μιάμιση γενιά σχεδόν και το όνειρο της ζωής στην πόλη φθάρηκε…

Η πόλεις μας έγιναν σχεδόν αφόρητες αφού στήθηκαν χωρίς προγραμματισμό και υποδομές, χωρίς φροντίδα για μια βελτιούμενη ανθρώπινη διαβίωση...

Πέρασαν 40 τόσα χρόνια που άλλαξαν τις συνήθειές μας και το όνειρο του αστικού διαμερίσματος πήρε την μορφή της περιαστικής δίπατης μεζονέτας με το σαλόνι κάτω και τα υπνοδωμάτια πάνω όπως τα παλιά χρόνια στο χωριό...

Πέρασαν 40 τόσα χρόνια και μάθαμε να φροντίζουμε πραγματικά τον χώρο που ζούμε αλλά δεν μάθαμε να κάνουμε το ίδιο και για τον χώρο που μας περιβάλλει...

Μας κέντρισαν όμως το ενδιαφέρον τα ξενόγλωσσα αρκτικόλεξα διαφόρων οργανώσεων για την προστασία του φυσικού πλούτου, της καφέ αρκούδας, της θαλάσσιας χελώνας, της φάλαινας, των δελφινιών...

Νιώσαμε αλτρουιστές, μπήκαμε σε οργανώσεις, αρχίσαμε να στέλνουμε εμβάσματα σε περιβαλλοντικές ομάδες και ακτιβιστές ακόμα και έξω απο τα σύνορά μας αλλά ταυτόχρονα συνεχίσαμε να πετάμε και τα σκουπίδια μας όπως παλιά, στο περιβάλλον...

Και τα λεφτά μας και τα σκουπίδια μας…

Πόσο παράξενοι είμαστε αλήθεια... ίσως διότι τα λεφτά μας χάσανε απο την αξία τους... χάσανε αρκετά χάριν της νεοπλουτίστικης νοοτροπίας μας και αρχίσαμε να τα βλέπουμε όλα μικρά, ασήμαντα και ανούσια εκτός ίσως απο το περιβάλλον...

Αυτό μας είπαν οτι είναι πολύ σημαντικό και πήραμε τα λόγια τους τις μετρητοίς..., αγχωθήκαμε ακούγοντας για την υπερθέρμανση του πλανήτη, ιδρώσαμε απο το φόβο και μόνο των πυρακτωμένων καλοκαιρινών μηνών που θα βράζουμε, της ΔΕΗ βοηθούσης, αφού τα κλιματιστικά μας θα μένουν χωρίς ενέργεια...

Μας έπιασε πανικός και αναζωπυρώθηκε το ξεχασμένο στο υποσυνείδητο ενδιαφέρον μας για το περιβάλλον, αρχίσαμε να τρέχουμε σε συναντήσεις, ομιλίες και εκδηλώσεις για την υπερθέρμανση του πλανήτη και στην διαδρομή βολεύουμε όπως ξέρουμε τα σκουπίδια μας... Και αν τυχαίνει να μη μας χωρά ο δρόμος ανεβάζουμε το τετράτροχο στο πεζοδρόμιο σπάζοντας τα δενδράκια που κάποιος φιλότιμος δήμαρχος φρόντισε να φυτεύσει χωρίς υποστήριξη. Δεν είχε πιθανόν κονδύλι για στύλους... μόνο για τα φυτά είχε και αυτά νεαρά για να κοστίζουν λίγο και να κρατήσουν ακόμα λιγότερο στους καλοκαιρινούς καύσωνες.

Έτσι 40 χρόνια μετά μάθαμε να τρέχουμε για το περιβάλλον αλλά στην διαδρομή να το τσαλαπατάμε, να το καταστρέφουμε και να το αγνοούμε... φανερώνοντας ξανά τα υπαρξιακά μας κενά όπως τότε, την δεκαετία του 60.

Ισως ο μόνος τρόπος να ξαναβρούμε την ισορροπία μας είναι να αρχίσουμε να παρατηρούμε το περιβάλλον όπως άλλοτε παρατηρούσαμε τους εαυτούς μας…, οχι επειδή μας το υπέδειξε η τάδε ή η δείνα οργάνωση αλλά επειδή το έχουμε εμείς ανάγκη δίπλα μας, στην πόρτα του σπιτιού μας, στο δρόμο μας και οχι μόνο στα μακρινά δάση που όσο και αν είναι πολύτιμα είναι το επόμενο βήμα... Πρέπει πρώτα να αρχίσουμε απο αυτό που μας αγγίζει, αυτό που θα δροσίζει τα καλοκαιρινά άγχη μας, το δένδρο της δικής μας και της διπλανής πόρτας.