ΕΚΑΓ ή μήπως και ΕΚΑΔ;

Η επιστολή που ακολουθεί αφορά την βιωσιμότητα του Εθνικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης των Γενεών (ΕΚΑΓ) εάν δεν συνοδευτεί απο ένα Εθνικό Κεφάλαιο Ανάπτυξης παραγωγικών Δραστηριοτήτων (ΕΚΑΔ).

Η θέση του γράφοντος είναι ότι το ΕΚΑΓ από μόνο του δεν θα πετύχει τους στόχους του ως μια εναλλακτική / συνδυαστική πηγή κεφαλαίων για τα συνταξιοδοτικά προγράμματα απο το 2020 και μετα με την μορφή φορολόγησης που θα έχει και το επιπλέον μειονέκτημα ότι θα αφαιρείται απο τον ετήσιο προϋπολογισμό ως μη υπάρχουσα...

Σε συνδυασμό όμως με ένα αναπτυξιακό fund για την χρηματοδότηση μεγάλων παραγωγικών επενδύσεων, τα πράγματα θα είναι διαφορετικά ιδιαίτερα μετα την λήξη του ΕΣΠΑ, δηλαδή των Κοινοτικών χρηματοδοτήσεων, το 2013.

Αγαπητέ Μίμη,

Το Κρατικό Υπερταμείο

Δεν αντιλαμβάνομαι το γιατί ενοχλείσαι απο τον χαρακτηρισμό «Κρατικο Υπερταμείο» του Χάρη Μάκκα.

Τα οσα επεξηγηματικά λες στο σχόλιο σου απλά ενισχύουν τον χαρακτηρισμό «Κρατικο Υπερταμείο» και επεξηγούν το πως έχετε σκεφθεί στο ΠΑΣΟΚ οτι θα λειτουργεί σε γενικές γραμμές αυτό το Υπερταμείο.

Η διαφορά απο τα συνήθη κρατικά ταμεία δεν είναι το μέγεθος αλλα το οτι θα είναι κλειδωμένο.

Βέβαια εδώ θα πρέπει να παρατηρήσω οτι το «χέρι» που έβαζαν οι Ελληνικές κυβερνήσεις στα συνταξιοδοτικά ταμεία, τις δεκαετίες του 50 και του 60, όταν το πολιτικό ήθος ήταν εν ανεπαρκεία, αποτελεί έναν απο τους ουσιαστικούς παράγοντες της σημερινής ανεπάρκειας των ταμείων.

Θα παρατηρήσω επίσης οτι και οι μετέπειτα κυβερνήσεις έβαλαν ένα ποιο σύγχρονο χέρι στα ταμεία, διοτι αυτές δεν έκλεβαν απο το παγκάρι... απλά έπαιρναν κερί και προχωρούσαν σφυρίζοντας αδιάφορα...

Όλες οι αβεβαιότητες σε μία

Συγκεντρώνεις τις τέσσερις βασικές αβεβαιότητες για την νέα γενιά σε μία που την διαχειρίζεσαι μέσω ενός Ταμείου, του Εθνικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης των Γενεών (ΕΚΑΓ) ώστε όπως λες να αλληλοσταθμίζονται οι κίνδυνοι.

Η τεχνική είναι σωστή αλλα όχι απροβλημάτιστη.

Για να φέρω ένα παράδειγμα απο την επιχειρηματική κοινότητα.

Τελευταία έχει γίνει δημοφιλής η τεχνική των balanced scorecards όπου σε διαφορετικούς τομείς δραστηριότητας μιας επιχείρησης γίνεται προσπάθεια αφενός να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη και ταυτόχρονα αυτές οι μεγιστοποιήσεις να δρουν έτσι ώστε μην εξουδετερώνει η μια τα οφέλη από την άλλη.

Αν ασχοληθούμε π.χ. με το πως διαθέτουμε τα προιόντα της Coca Cola στα ψυγεία των περιπτέρων και κάνουμε το λάθος να βασισθούμε στην διαδικασία της μεγιστοποίησης των πωλήσεων μέσω συστημάτων επιβράβευσης του όγκου πωλήσεων, θα έχουμε κάνει ένα δραματικό λάθος..., θα έχουμε καταστρέψει τα συστήματα παραγωγής και logistics της επιχείρησης, όπως πράγματι συνέβη στις αρχές της δεκαετίας του 90.

Το ότι εδώ μιλάμε για συσσώρευση και αποδόσεις κεφαλαίων σε διαφορετικά περιβάλλοντα δραστηριοτήτων δεν αλλάζει το προβληματισμό μας. Όπως στην Coca Cola έχουμε τομείς δραστηριότητας που η δυσαρμονία τους καταστρέφει την συνολκή επιχείρηση έτσι και στον κυβερνητικό προγραμματισμό η δυσαρμονία των επιμέρους αντιμετωπίσεων καταστρέφει τους μηχανισμούς του κράτους να αντιμετωπίσουν την κοινωνική μέριμνα συνολικά.

Όμως απο μόνη της η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση δεν παρέχει εγγυήσεις αντιμετώπισης του συνολικού κινδύνου αλλα εξομάλυνσης των επιμέρους κινδύνων εφόσον υποθέτουμε οτι η κάθε ενότητα συμπεριφέρεται διαφορετικά επηρεαζόμενη απο ανεξάρτητες αιτίες αστάθειας.

Το κόστος υγείας όμως αμφιβάλλω αν λειτουργεί διαφορετικά απο το ακάλυπτο ασφαλιστικό χρέος. Αντίθετα θεωρώ οτι υπάρχει και συσχέτιση και αιτίαση (Correlation & Causality) μεταξύ τους ενω ακολούθως η αιτίαση μεταφέρεται στο Εθνικό χρέος.

Επομένως, η συνολική αντιμετώπιση δεν αφαιρεί τους κινδύνους αν και θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε οτι μειώνει τη συχνότητά τους κατά το βαθμό που κανένας απο τους τομείς δεν επηρεάζει απόλυτα και ταυτόχρονα τον άλλο. Η μαζική όμως διαχείριση εγκυμονεί ένα νεο κίνδυνο που θα προέλθει απο την συνολική αστοχία του συστήματος.

Να τονίσω οτι η συνταύτιση των προσπαθειών / μέσων αντιμετώπισης των κινδύνων υστέρησης ανα τομέα, δεν συναρτάται με εκείνους της συνδιαχείρισης του Εθνικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης των Γενεών.

Εκείνο που είναι σίγουρο είναι οτι συνδιαχείριση (η ύπαρξη δηλαδή ενός και μόνο Κεφαλαίου) του ΕΚΑΓ θα είναι οικονομικότερη και αποτελεσματικότερη.

ΕΚΑΓ αφού δεν εξασφαλίζουμε επαρκή ανάπτυξη;

Αναφέρεσαι επίσης στην αβεβαιότητα απο την ανάπτυξη με συγκεκριμένο ρυθμό που θα μας βγάλει απο το πρόβλημα... ή την ζώνη κινδύνου... «δεν την έχουμε στο χέρι, λες, τη συγκεκριμένη ανάπτυξη...»

Ασφαλώς αλλά θα τονίσω εδώ οτι η ανάπτυξη είναι αποτέλεσμα πολλαπλών ευφυών δράσεων και διαδικασιών που δεν ακολουθούν απαραίτητα τις αποδόσεις και τους κινδύνους των τοποθετήσεων σε επενδυτικά κεφάλαια κατά την ίδια περίοδο. Με άλλα λόγια ακριβώς διότι η ανάπτυξη ακολουθεί άλλα μοντέλα συμπεριφοράς προτείνεται ως δραστηριότητα αντιμετώπισης (απορρόφησης) κινδύνων σε μια κρατική οικονομία.

Επιπλέον το ΕΚΑΓ προσφέρει παθητική μόνο αντιμετώπιση... Όσο και αν εισάγει νέους τρόπους συγκέντρωσης κεφαλαίων, πρόκειται για κεφάλαια απο υφιστάμενες επιχειρήσεις και δραστηριότητες... Επομένως το ΕΚΑΓ, όχι μόνο δεν δημιουργεί νέες δραστηριότητες αλλα αφαιρεί παραγόμενο πλούτο και απο τις υπάρχουσες... Η μόνη ισως θετική του συνεισφορά έγκειται στον εξαναγκασμό σε διαφοροποίηση των επενδύσεων, επενδύσεων ποιο φιλικών στο περιβάλλον. Όμως ταυτόχρονα αυξάνει δραματικά το αρνητικό ισοζύγιο εμπορικών συναλλαγών με την εισαγωγή υψηλής τεχνολογίας που δεν παράγουμε.

Άρα, οχι μόνο φορολογούμε αλλά και σκοτώνουμε τα άλογα πριν γεράσουν...

Με παθητικές πολιτικές δεν θα παμε μπροστά... Απλά θα επιμηκύνουμε τον χρονικό ορίζοντα ή αν προτιμάς τον ρόγχο του θανάτου..

Είμαστε όπως ο καρκινοπαθής που αντί να αφήσει τον μάταιο τούτο κόσμο σε τρεις μήνες θα τον αφήσει σε δεκατρείς... αλλα θα τον αφήσει με μια σιγουριά που γίνεται απο μόνη αιτία θανάτου...

Το ειλικρινές ερώτημα είναι το γιατί δεν εστιάζουμε κυρίως εκεί, στην ανάπτυξη...; Κατά την άποψη μου, θα έπρεπε να είχαμε εστιάσει στην οργανωμένη και συστηματική ανάπτυξη εδώ και πολλά χρόνια αντι να εστιάζουμε σε πεζοδρομοποιήσεις, σε μαρμάρινες πλακοστρώσεις και σε τουβλικές συνθέσεις κατά τις φαύλες απο οικονομικής άποψης Τρίτσια και Μελίνια περιόδους, οπότε κατασπαταλήθηκαν αναγκαίοι για μία διατηρήσιμη ανάπτυξη (Sustainable development) πόροι.

Αν διαμορφώσουμε την ίδια νοοτροπία και σήμερα είναι βέβαιο πως δεν έχουμε μέλλον... οχι διότι δεν θα έχουμε συντάξεις... ας ζήσουν οι νέοι... αλλα διότι δεν θα έχουμε όραμα και στόχους, δεν θα έχουμε ζωή.

Πρώτα το όραμα. Πρώτα δηλαδή τη σημαία, το φλάμπουρο, την καθοδήγηση και ας ακολουθούν πίσω τα γερόντια προστατευμένα απο την οπισθοφυλακή... Οχι μπροστά τα γερόντια και πίσω οι μάχιμοι διότι τότε παμε ενάντια στη φύση... ενάντια στο ένστικτο της επιβίωσης.

Ποιές είναι ακριβώς οι πηγές του ΕΚΑΓ

Τα χρήματα που θα πάνε στο ΕΚΑΓ δεν είναι άλλα απο τα χρήματα που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση, η κάθε κυβέρνηση για τις ανάγκες του τακτικού προϋπολογισμού.

Είναι σαν να μετράμε τα χρήματα στο παγκάρι της Εκκλησίας και να μουρμουράμε... «αυτό για τον παπά και αυτό για τον καντηλανάφτη...»

Ασφαλώς και θα πρέπει να είναι κλειδωμένο το παγκάρι για να μην ανακαλύψουμε ότι οι διάφοροι κρατικοί φορείς είναι εκτός απο ελλειμματικοί και εξαιρετικά ικανοί να ξαφρίζουν γειτονικούς πόρους.

Ταυτόχρονα όμως δεν μπορούμε να έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στους σημερινούς αδιάφθορους του ΣΟΕ (παλαιό ΣΔΟΕ) ή στους ελεγκτές της Τράπεζας της Ελλάδος για το καλώς έχει της εκτέλεσης της διαθήκης των ιδρυτών του ΕΚΑΓ.

Καλοπροαίρετα δέχομαι ότι σε στιγμές εθνικής συσπείρωσης θα τα καταφέρουμε όπως τα καταφέραμε στους Ολυμπιακούς αγώνες... θα μας πιάσει το φιλότιμο και θα πετύχουμε.

Όμως θα πρέπει να επισημάνω οτι ακριβώς επειδή ότι θα αποταμιεύεται στο ΕΚΑΓ θα χάνετε απο τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού και γνωρίζοντας οτι η ανάπτυξη δεν θα μας έχει ήδη κάνει πλούσιους, οι επι μια δεκαετία διάδοχοι του σημερινού υπουργού Εθνικής οικονομίας θα καταφύγουν είτε στη δημιουργική λογιστική είτε στις αίθουσες κάποιου ψυχιατρείου αν δεν οδηγηθούν στο απονενοημένο.

Διαχειριστικές τακτικές

Οι διαχειριστικές τακτικές που σκέπτεσαι οτι θα υπάρξουν για το ΕΚΑΓ θα διαμορφώσουν πράγματι ένα σύστημα χαμηλού διαχειριστικού κόστους αντι των άθλιων υπερβολών των σημερινών ταμείων όπου το κάθε ένα έχει την δική του διαχειριστική και διοικητική ομάδα.

Είναι αυτονόητο ότι δεν χρειάζονται πολλές ομάδες για την διαχείριση πολλών funds ακόμα και με διαφοροποιημένη πολιτική απόδοσης / κινδύνου. H μοντελοποίηση και η ομαδοποίηση των χαρακτηριστικών επιτρέπει την παρακολούθηση της πορείας και των αποδόσεων τεραστίων επενδύσεων ανεξάρτητα επιπέδου πολυπλοκότητας.

Περιβαλλοντική και άλλες ευαισθησίες

Όσον αφορά τον φόρο για το CO2, σωστά διευκρινίζεις ότι θα προσφέρει μεν στο σημερινό αδιέξοδο αλλά οχι αρκετά, τουλάχιστον στην αρχή...

Σωστά συμπληρώνεις οτι δεν θα πρέπει να επαναλάβουμε το λάθος των επιδοτήσεων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αλλα ξεχνάς ότι η ΔΕΗ δεν πληρώνει απο την τσέπη της το υπερβολικό κόστος αυτών των επιδοτήσεων. Αντίθετα μάλιστα κάνει ένα τρυκ. Ενω στα Νησιά παράγει ενέργεια υψηλού κόστους απο την καύση πετρελαίου και επομένως το επιπλέον κόστος της επιδότησης είναι σχεδόν αμελητέο, ενω κρατάμε στην χώρα τα Ευρω για το πετρέλαιο, το συνολικό κόστος της επιδότησης (οχι τη διαφορά...) την χρεώνει σε όλους τους Ελληνες...

Έτσι εμείς π.χ. οι αθηναίοι, οχι μόνο επιδοτούμε τους πλούσιους απο το τουριστικό εισόδημα νησιώτες αλλά ταυτόχρονα επιδοτούμε και τους επενδυτές σε συστήματα παραγωγής ενέργειας απο εναλλακτικές πηγές στα νησιά...

Γενικότερα όμως η μέχρι τώρα επενδυτική πολιτική είναι απλή θεωρία... Οι μονάδες φωτοβολταϊκών είναι ακόμα στα σκαριά... Η ΡΑΕ ακολουθεί πιστά τον γραφειοκρατικό της ρόλο γινομένη η αιτία απερίγραπτων καθυστερήσεων οι αιτίες των οποίων έπρεπε να είχαν προβλεφθεί απο την αρχή όπως π.χ. το δικαίωμα εγκατάστασης των ανεμογεννητριών σε δασικές περιοχές ή η απαγόρευση της οπτικής επαφής με τους χώρους εγκατάστασης των φωτοβολταϊκών μονάδων για λόγους αισθητικής.

Διαχείριση ή Ανάπτυξη;

Εκείνο που λείπει και θα πρέπει να συνοδεύει την πρόταση για την δημιουργία του ΕΚΑΓ είναι σίγουρα ένα σχέδιο παράλληλης ανάπτυξης.

Με αυτό εννοώ ότι ενω θα έχει συσταθεί το Εθνικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης των Γενεών ταυτόχρονα θα πρέπει να δημιουργούνται και οι προϋποθέσεις για το μετα των εργαζομένων... Το ΕΚΑΓ θα συσταθεί ως επικουρικό στα υπάρχοντα κεφάλαια που θα καλύπτουν το συνταξιοδοτικό και ασφαλιστικό κόστος υγείας μέχρι την ωρίμανσή του.

Οι εργαζόμενοι δεν θα περιμένουν να πάρουν τις συντάξεις τους μετα την δεκαετία ωρίμανσης αλλά να συνεχίσουν να εργάζονται αποτελεσματικά ώστε να συντηρείται και η συνέχεια των ταμείων ή του ΕΚΑΓ.

Αν δεν στηθεί κάτι τέτοιο, ονόμασε το Εθνικό Κεφάλαιο Ανάπτυξης παραγωγικών Δραστηριοτήτων (Economic Sustainability Fund) τότε τα πράγματα θα είναι το ίδιο άσχημα αργότερα, τότε που θα έχει μετατεθεί το πρόβλημα.

Συμπερασματικά προτείνω να διαμορφωθεί παράλληλα ο σκελετός ενός Εθνικού κεφαλαίου ανάπτυξης (ΕΚΑΔ) που θα λειτουργήσει ως δίδυμο και θα χρηματοδοτείται απο ξένες πηγές π.χ κεφάλαια Εφοπλιστών και άλλων Ομογενών ή Αράβων όπως συμβαίνει σήμερα με τις επενδύσεις του Dubai μέσω της MIG.

Θα μπορούσε επίσης να υπάρξει μια προγραμματισμένη συσχέτιση, ένα ποσοστό αλληλοροής δηλαδή, μεταξύ του ΕΚΑΓ και του ΕΚΑΔ για λόγους περαιτέρω εξομάλυνσης κινδύνου και απόδοσης.

Το σχέδιο ανάπτυξης μιας πολιτικής για το ΕΚΑΔ δεν θα είναι διαχειριστικού χαρακτήρα με στόχο την μεγιστοποίηση της απόδοσης αλλά θα προχωρά μερικά ουσιαστικά βήματα παραπέρα όπως η διαμόρφωση ενός στρατηγικού πλαισίου ανάπτυξης που θα χρηματοδοτηθεί εν μέρει η εν συνόλω απο το ΕΚΑΔ.

Επιπλέον το ΕΚΑΔ θα αποτελέσει την συνέχεια του ΕΣΠΑ (4ο Κοινοτικό Χρηματοδοτικό Πλαίσιο ) που ως Κοινοτικό θα παύσει να υφίσταται μετά το 2013.

Μορφές επενδύσεων

Προς αυτήν την κατεύθυνση προτείνω τρείς κατηγορίες επενδύσεων όπως:

Ολόκληρα τουριστικά χωριά με εξ αρχής οργανωμένες υποδομές και σταδιακό ξήλωμα της άναρχης δόμησης έξω απο τις περιοχές αυτές. Με αλλα λόγια και για να παύσει ο λαϊκισμός της τάχα τσιμεντοποίησης και Ισπανοποίησης θα αφαιρεθεί το δικαίωμα στον κάθε ένα να κτίζει όπου θέλει επειδή έχει οικόπεδο. Δασικό ή μη δεν θα οικοδομείται.
Αντίθετα θα έχει το δικαίωμα να αποκτήσει γη σε υπό ανάπτυξη οικισμούς και στα πλαίσια των κανόνων των οικισμών.

Ολόκληρες νέες πόλεις που θα γίνουν κέντρα περιφερειών / νομών με νέες υποδομές και συγκοινωνιακή προσπέλαση. Εκεί θα συγκεντρωθούν οι σύγχρονες υποδομές και τα κέντρα διοίκησης των περιφερειών / νομών, τα τεχνολογικά πάρκα και οι οικίες των εργαζομένων. Στις πόλεις αυτές θα διαμορφωθεί ένας συνδυασμός χαμηλής και υπερυψηλής δόμησης με οικολογικούς ουρανοξύστες.

Ολόκληρες νέες αγροτοτουριστικές περιοχές με ανάπτυξη βασισμένη σε νέες τεχνολογίες παραγωγής που προσφέρει η βιοτεχνολογία. Ήδη ετοιμάζεται πυρετωδώς το πρώτο απόλυτα αυτοματοποιημένο θερμοκήπιο 100 στρεμμάτων συνεχούς ρου παραγωγής... Οι περιοχές αυτές θα συνδυάζουν την παραγωγή με νέες ερευνητικές δυνατότητες για την αύξηση της αλλα και την διαμονή ερευνητών και επισκεπτών υπό μορφή αγροτουρισμού.

Το παραπάνω τρίπτυχο θα δημιουργήσει μια απόλυτα εφικτή οικονομική και παραγωγική δυναμική που θα φέρει την Ελλάδα με επιτυχία ως τα τέλη του 21ου Αιώνα.

Αυτή λοιπόν είναι εν συντομία η πρόταση μου αλλά και τα σχόλια για το ΕΚΑΓ αγαπητέ Μίμη.

Για την διαμόρφωση ενός αναλυτικότερου σχεδίου ανάπτυξης είμαι στην διάθεσή σου ακούγοντας και τα σχόλια των φίλων blogger επι των παραπάνω σκέψεων /προτάσεων.