Το σύνδρομο της αλογόμυγας...

(Το κείμενο αυτό δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΚΗΦΙΣΙΑ την 16η Ιανουρίου 2009)

"Αν µε θανατώσετε, δε θα βρείτε εύκολα άλλον σαν κι εµένα, κολληµένον από τον θεό στην πόλη, αν και είναι αστείο να το πούµε έτσι, σαν σε µεγάλο και δυνατό άλογο, µα νωθρό απ' το πάχος του, που για να ξυπνήσει έχει ανάγκη από µιαν αλογόµυγα. Σαν τέτοια µου φαίνεται πως µε κόλλησε κι εµένα ο θεός στην πολιτεία, να σας ξυπνώ και να σας πείθω και να σας πειράζω καθέναν από σας, κι έτσι δεν παύω όλη την ηµέρα να σας κολλάω εδώ κι εκεί."

Πλάτωνος Απολογία Σωκράτους, 30e-31a

Η πρόκληση και ο προβληματισμός που γεννούσε η συνείδηση (αλογόμυγα) του Σωκράτη θα έπρεπε να εισάγει καινά δαιμόνια και στη σημερινή κοινωνία των πολιτών.

Οταν όμως κάποιος εισηγείται κάτι το νεο και δη πρωτοποριακό, τα συντηρητικά στοιχεία της κοινωνίας αντιδρούν.

Αν δεν κάνεις κάτι, αν δεν δημιουργήσεις και δεν αφήσεις την σφραγίδα σου σε κάποιο έργο, σου ασκείται κριτική απ' όσους δεν είναι ικανοποιημένοι απο την αδράνειά σου.

Αν πάλι πάρεις την κατάσταση στα χέρια σου και γίνεις μια μεταρρυθμιστική μηχανή θεσμών ή ένας αδιάκοπος εργολάβος και ένας εφαρμοστής καινοτομιών, κάνεις εχθρούς όλους εκείνους που έχουν άμεσο και απόλυτο συμφέρον να διατηρούνται οι παλιοί θεσμοί ή βρίσκεις απρόθυμους φίλους σε εκείνους που δεν θα ωφεληθούν από τους νέους θεσμούς.

Μας κατατρέχει δηλαδή η ρήση του Μακιαβέλι ότι «τίποτα δεν είναι πιο δύσκολο, πιο αβέβαιο και πιο επικίνδυνο από το να πάρει κανείς την πρωτοβουλία της εισαγωγής νέων θεσμών και εθίμων»

Ισως έτσι να εξηγείται και ο φόβος των δημοτικών μας αρχόντων. Ισως να είχε πραγματικά μεγάλη επιρροή στη συνείδησή τους η κυνική ρήση του Μακιαβέλι αντι της πηγής κάθε δημιουργίας, της ανησυχίας που κατάτρωγε τη συνείδηση του Σωκράτη και δεν τον άφηνε να εφησυχάσει για τα της πόλης και της κοινωνίας των Αθηνών.

Το νωθρό δημοτικό κατεστημένο της πόλης μας, της Κηφισιάς μας, δεν κατάφερε ακόμα να ξυπνήσει διότι ούτε τη συνείδηση του Σωκράτη διαθέτει ούτε τα τσιμπήματα της αλογόμυγας των δημοτών δέχεται... Παραμένει δυστυχώς αδρανές απο τον φόβο ανάληψης καινοτόμων πρωτοβουλιών, βυθισμένο ίσως σε υπολογισμούς πολιτικής σκοπιμότητας που δεν επιτρέπουν επαναστατικές αλλαγές και ρίξεις με το ως έχει και το είθισται.

Δεν επιτρέπει π.χ. τη ρήξη με τους μαγαζάτορες που θα ενοχληθούν αν πεζοδρομηθεί ο δρόμος τους ή αν φυτευτεί το άχαρο πεζοδρόμιό τους ή με τους εργολάβους και τους μεγαλοεπιχειρηματίες που το μόνο που θέλουν είναι το Μall επί του Mall και η εκμετάλλευση στην εκμετάλλευση του κάθε τετραγωνικού μέτρου γής.

Αντίθετα, σε πόλεις πιότερο προοδευμένων χωρών, η πολιτεία και οι τοπικοί παράγοντες συνεργάζονται παρά τα προβλήματα, παρά τα είθισται και τις αντιδράσεις των υποστηρικτών του ως έχει, για να δημιουργήσουν οτι επιβάλει το σώμα μιας σύγχρονης κοινωνίας ανθρώπων, οτι θεωρείται ανθρώπινα αναγκαίο και συμβατό με τους κανόνες της αισθητικής και του σεβασμού του άλλου.

Στην πόλη μας μπορεί να ακούμε πολλούς να επικαλούνται την τραγελαφική εικόνα της, το αβίωτο των κατοίκων του κέντρου της, την αυξανόμενη έλλειψη προσβασιμότητας απο τους λιγότερο προικισμένους κινητικά, τον συνεχή απρόσωπο, παράλογο ακόμα και σχιζοφρενικό τρόπο συγκέντρωσης των λειτουργιών σε ένα κέντρο που σχεδιάσθηκε για να εξυπηρετεί το ένα τἐταρτο απο τις σημερινές ανάγκες, αλλα βλέπουμε ελάχιστους να προτείνουν, ελάχιστους να σχεδιάζουν το μέλλον, ελάχιστους να ενδιαφέρονται πραγματικά να βρουν την έξοδο απο τον λαβύρινθο που χρόνια με την ανοχή όλων κτιζόταν και ακόμα πιο λίγους να φέρουν το σπαθί μιας και ο γόρδιος δεσμός δεν λύνεται πλέον διαφορετικά...

Στην πόλη μας συνεχίζουμε να ακούμε και να διαβάζουμε ανίσχυρες προτάσεις αναμόρφωσης του υπάρχοντος πολεοδομικού σχεδιασμού, που και αν ακόμα είναι στη σωστή κατεύθυνση δεν θα φέρει την άνοιξη και δεν θα μειώσει την φθορά επιτυγχάνοντας ίσως να την καθυστερήσει.

Στην πόλη μας δεν λείπουν οι φωνές, μόνο που είναι σαν τα άσφαιρα πυρά, φωνές για τις φωνές, χωρίς συνοχή, συνέπεια και στόχο. Ο καθένας προτείνει στον άλλο, στον απέναντι πως να βγάλει το φίδι απο την τρύπα, για να μην συγκεντρώσει εκείνος τα πυρά της αντίδρασης...

Εγώ σας το είπα, ξεχωρίζει κραυγάζοντας η φωνή, εγώ σας είπα οτι η Κηφισιά δεν πληρεί τις απαιτήσεις μιας αστικοποιημένης περιοχής, δεν έχει χώρους για τον συγχρωτισμό των κατοίκων της πλην των εμπορικών, που διαμόρφωσε χωρίς σχεδιασμό, σχεδόν χαοτικά, η ιδιωτική πρωτοβουλία μόνο και μόνο για τα δικά της εμπορικά συμφέροντα.

Η Κηφισιά, διαπιστώνουν οι φωνές των ειδικών, δεν έχει καρδιά πόλης, δεν έχει αστική πρόβλεψη, παραβλέποντας έντεχνα ότι δεν σχεδιάστηκε ποτέ ως αστική περιοχή ούτε υπήρξε ποτέ δημοτικός άρχων με όραμα και αποφασιστικότητα να απαλλοτριώσει τους χώρους που θα έδιναν την πολυπόθητη «καρδούλα» στην Κηφισιά μας.

Ναι αγαπητοί μου «Φίλοι των Πεζών», πράγματι η Κηφισιά μας δεν έχει «καρδούλα» να κτυπά για τις ανάγκες του συγχρωτισμού μας και της πολυπόθητης ανθρώπινης επικοινωνίας.

Οχι βέβαια πως είναι και εντελώς «άκαρδη» η Κηφισιά μας, οχι! Διαθέτει π.χ. ένα άλσος, έστω με λιγοστά και αφρόντιστα παγκάκια, αλλά ήταν φαίνεται μοιραίο η εμπορική ανάπτυξη να μετατοπίσει το ενδιαφέρον μας στη γειτονιά του εμπορίου, στην ΑΓΟΡΑ της σημερινής πόλης όπως σε κάθε σύγχρονη πόλη και όπως ακριβώς στην αρχαία πόλη των Αθηνών.

Θα περίμενα όμως όλοι εμείς οι υπόλοιποι, οι μη πολεοδόμοι και αρχιτέκτονες, οι μη μελετητές της λειτουργίας των πόλεων, να ακούγαμε αντι των κραυγών που επισημαίνουν τι δεν έπραξαν οι άλλοι, συντονισμένο και σώφρονα λόγο πάνω σε προτάσεις τροποποίησης του εγκεκριμένου πολεοδομικού σχεδίου της πόλης, προτάσεις που θα βελτίωναν ή τουλάχιστον θα επισήμαιναν τα λάθη ή τις παραλήψεις όσων τροποποιήσεων και αναθεωρήσεων επίκειται να γίνουν, ώστε η Κηφισιά μας να γίνει ξανά όμορφη και με καρδούλες γεμάτες απο την ζωντάνια των κατοίκων της.

Αναλογίζομαι πόσοι, απο τους ειδικούς καθηγητές του ΕΜΠ ή άλλων Πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και κάτοικοι της πόλης μας, ζήτησαν απο τη δημοτική μας αρχή τις λεπτομέρειες και τα σχέδια των προτάσεων που προαναφέρθηκαν και πόσοι διαμόρφωσαν τις δικές τους προτάσεις...

Αναλογίζομαι πόσοι αντιπρόσωποι συλλόγων και παρατάξεων της αντιπολίτευσης προτίμησαν την προβολή των δικών τους ρεαλιστικών σχεδίων αντι των γενικεύσεων στα πλαίσια μιας άσφαιρης αντιπολιτευτικής τακτικής που κρότο προκαλεί αλλά ουδέν περαιτέρω...

Ως να μην επαρκούσαν οι φόβοι της αδράνειας, το ενδιαφέρον των μαχητών της προσβασιμότητας προτιμά να αναλίσκεται σε προτάσεις εξανδραποδισμού του πρασίνου διότι δεν νοείται η διαμόρφωση κήπων στα πεζοδρομία... ενω η επιδεικνυόμενη ευαισθησία τους ενάντια στην ομολογουμένως υπερβολική χρήση του αυτοκίνητου δεν διυλίζεται απο το φίλτρο της λογικής, το ερώτημα δηλαδή «Που άραγε είναι εκείνες οι θέσεις στάθμευσης και δεν διακρίνει κανείς;»

Η αλλαγή φίλοι συνδημότες δεν θα έλθει απο αυτές τις τακτικές, δεν θα έλθει με διαπιστώσεις για το έργο που δεν έκαναν οι άλλοι παρά μόνο από το έργο που θα κάνουμε εμείς.

Η αλλαγή θα έλθει με την συνειδητή και έμπρακτη συμμετοχή μας στο δημοτικό έργο που όμως προαπαιτεί εκείνη την συνειδησιακή κατάσταση που διέθετε ο Σωκράτης σε όλη του τη ζωή μη χαριζόμενος σε κανέναν αφού όπως λεει ο ίδιος «δεν θα παύσω όλη την ηµέρα να σας κολλάω εδώ κι εκεί..."